بسمالله الرّحمن الرّحيم
« ..وَيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ فِي أَيَّامٍ مَّعْلُومَاتٍ ..»[1]يادآور اسم «الله» را در روزهاي معلوم شده
دههي اول ماه ذيحجةالحرام؛ داراي استعدادهاي خاص جهت ارتباط با حضرت پروردگار است و حضرت صادق)ع( آنجايي كه قرآن ميفرمايد؛ يادآور اسم «الله» را در روزهاي معلوم شده، فرمودند: منظور از ايّام معلومات، دههي ذيحجه است.[2]
در اين ده روز نظام تكوين بستر فراهمي است تا در صورت انجام عبادات خاص آن، حجابهاي بين عبد و رب به بهترين نحو مرتفع گردد و قلب با گنجينههاي عالم غيب و معنويت هرچه بيشتر مرتبط شود.
رسول خد(ص) فرمودند:« مَا مِنْ أَيَّامٍ الْعَمَلُ الصَّالِحُ فِيهَا أَحَبُّ إِلَى اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ مِنْ أَيَّامِ الْعَشْرِ يَعْنِي عَشْرَ ذِي الْحِجَّةِ قَالُوا يَا رَسُولَ اللَّهِ وَ لَا الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ قَالَ وَ لَا الْجِهَادُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ إِلَّا رَجُلٌ خَرَجَ بِنَفْسِهِ وَ مَالِهِ فَلَمْ يَرْجِعْ بِشَيْءٍ مِنْ ذَلِكَ»[3] هيچ روزي نيست كه بهجا آوردن عمل صالح در آن نزد خداوند محبوبتر از روزهاي دهگانه - دهه ذيحجه- باشد. عرض شد؛ اي رسول خدا، حتي جهاد در راه خدا؟ فرمود: حتي جهاد در راه خدا، مگر آنكه كسي با جان و مال از منزل خود خارج شود و ديگر باز نگردد».
در دو ركعت نمازي كه در اين دهه بين نماز مغرب و عشا ميخواني بعد از حمد و سورهي توحيد متذكر چهل روز ميقات موسوي ميگردي و اينكه به كمالرسيدن آن به اضافهشدن ده روزي بوده كه همان روز اول ذيحجه است و با اين كار نهتنها با حضرت موسي(ع)هماهنگ كه بنا به فرمايش امام باقر)ع( گويا با حاجيان حج گذاردهاي.
ماه، ماه توحيديشدن جان است و انصراف از غير، و لذا حضرت امام موسي كاظم)ع( ميفرمايند: « مَنْ صَامَ أَوَّلَ يَوْمٍ مِنْ عَشْرِ ذِي الْحِجَّةِ كَتَبَ اللَّهُ لَهُ صَوْمَ ثَمَانِينَ شَهْراً فَإِنْ صَامَ التِّسْعَ كَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ صَوْمَ الدَّهْر» [4] هركس روز اول ماه ذيحجه را روزه بدارد، براي او ثواب روزهي هشتاد ماه خواهد بود و هركس نُه روز اول آن ماه را روزه بدارد، خداوند روزهي دهر را براي او مينويسد.
در اين دهه اذكار توحيدي فوقالعادهاي را به ما آموزش دادهاند. يكي تهليلاتي كه خداوند به حضرت عيسي(ع) آموخت و فرمود: اي عيسي! اين پنج دعا را بخوان، زيرا هيچ عبادتي نزد خدا در ايّام دهگانهي ذيحجه محبوبتر از آنها نيست كه عبارتند از:
1- « اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ، بِيَدِهِ الْخَيْرُ، وَ هُوَ عَلي كُلِّ شَيْئٍ قَديرٌ» گواهي ميدهم كه نيست معبودي جز خداي يگانه و شريك ندارد، و براي اوست ملك و مخصوص اوست سپاس، وخير و نيكي به دست اوست ، و او برهر چيزي تواناست.
2- «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، اَحَداً صَمَداً، لَمْ يَتَّخِذْ صاحِبَةً وَ لا وَلَداً» گواهي ميدهم كه نيست معبودي جز خداي يگانه و شريك ندارد، يكتا و بينياز است، و او شريك و فرزندي نگيرد.
3- «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، اَحَداً صَمَداً، لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَدٌ» گواهي ميدهم كه نيست معبودي جز خداي يگانه، شريك ندارد، يكتاست و بينياز، فرزند ندارد و فرزند كسي نبوده، و نباشد براي او همتايي.
4- «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَريكَ لَهُ، لَهُ الْمُلْكُ وَ لَهُ الْحَمْدُ، يُحْيي وَ يُميتُ، وَ هُوَ عَلي كُلِّ شَيْئٍ قَديرٌ» گواهي ميدهم كه نيست معبودي جز خداي يگانه، شريك ندارد، براي اوست فرمانروايي، و بر او و براي اوست حمد، زنده كند و بميراند، و او برهر چيزي تواناست.
5- «حَسْبِيَ اللهُ وَ كَفي، سَمِعَ اللهُ لِمَنْ دَعا، لَيْسَ وَراءَ اللهِ مُنْتَهي، اَشْهَدُ لِلّهِ بِما دَعا، وَ اَنَّهُ بَريءٌ مِمَّنْ تَبَرَّءَ، وَ اَنَّ لِلّهِ الاخِرَةَ وَ الاولي» بس است مرا خدا و مرا كفايت كند، دعاي دعاكننده را ميشنود، نيست وراء خدا نهايتي، شهادت ميدهم برحقانيت آنچه دعوت كرده، و اينكه مبري است از آنچه كه از آن تبري جسته است، ( مثل شريكداشتن) و اينكه از خدا است دنيا و آخرت.
علامهمجلسي«رحمةاللهعليه» فرمود: اگر كسي هرروز هر يك از اين دعاها را ده مرتبه بخواند عمل به روايت كرده باشد، و اگر هرروز هر يك را صد مرتبه بخواند بهتر خواهد بود.
تهليلات اميرالمؤمنين(عليهالسلام)
وبخواند در هرروزِ اين دهه اين تهليلاترا كه از اميرالمؤمنين(عليهالسلام) منقول و اگر روزي ده مرتبه بخواند بهتر است.
«لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الّلَيالي وَالدُّهُورِ» اقرار به يگانگي خدا دارم به شمارة شبها و روزگاران.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ اَمْواجِ الْبُحُورِ» اقرار به يگانگي خدا دارم به شمارة موجهاي درياها.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ وَ رَحْمَتُهُ خَيْرٌ مِمّا يَجْمَعُونَ » اقرار به يگانگي خدا دارم و اينكه رحمت او بهتر است از آنچه مردم جمع كنند.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الشَّوْكِ وَالشَّجَرِ » اقرار بر يگانگي خدا دارم در همة هستي كه هر خار و درختي آن را نمايش ميدهد.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الشَّعْرِ وَ الْوَبَرِ » اقرار به يگانگي خدا دارم در همة هستي كه هر مو و كُركي نمايش حضور و احاطة يگانگي اويند.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الْحَجَرِ وَ الْمَدَرِ» اقرار به يگانگي خدا دارم در همة هستي كه هر سنگ و كلوخي نمايش احاطة يگانة اوست.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ لَمْحِ الْعُيُونِ » اقرار بر يگانگي او دارم كه هر چشم برهم زدني نمايش احاطة اوست و لا غير
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ فِي الّلَيْلِ اِذا عَسْعَسَ، وَالصُّبْحِ اِذا تَنَفَّسَ» اقرار به يگانگي او دارم كه حضور يگانة او در هر به غروب رفتن و به طلوع آمدن روزگار در نمايش است.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ عَدَدَ الرِّياحِ فِي الْبَراري وَ الصُّخُورِ» اقرار بر حضور و احاطه و تدبير يگانة او دارم، حضور يگانهاي كه در هر وزيدن بادي بر صحرا و سخره نمايان است.
« لا اِلهَ اِلاَّ اللهُ مِنَ الْيَوْمِ اِلي يَوْمِ يُنْفَخُ فِيالصُّورِ» اقرار برحضور و تدبير يگانة خداوند دارم، تدبيري كه از امروز تا روز قيامت همواره در صحنه است.
وقتي دل انسان توحيدي شد آماده ميشود تا حجابهاي بين او و پروردگارش مرتفع گردد و آماده شود تا در روز عرفه به نيايش با خداوند پردازد و در عيد قربان به مقام قرب الهي نايل گردد.
« إنشاءالله »
التماس دعا
اعمال دهه اول ماه ذي الحجه