شهادت حضرت امام سجاد به استان مقدس حضرت ولي عصر (عج) وامام خامنه اي و تمام عاشقان و شيعيان عزادار تسليت عرض مي كنم
موضعگيري ابن زياد در برابر يورش بعضي از مردم كوفه جهت دفاع از اسراي اهل بيت:
ابن زياد به همه اهالي كوفه هشدار داد كه در روز ورود اسراي آل محمد به كوفه ، حق حمل هيچ گونه اسلحه اي را ندارند.
همچنين به ده هزار سرباز فرامن داد كه در اين روز بر بازارها و را ها و خيابان ها چيره شوند و مانع حركت حماسي مردم جهت نجات اسراي اهل بيت شوند ،
چرا كه اين زياد احتما مي داد مردم هنگام ديدن اسرا و سرهاي شهدا تحت تاثير عواطف خويش قرار بگيرند و درصدد قيام بر ضد لشكر بر آيند.
شهر كوفه هنگام ورود اسراي اهل بيت:
راوي مي گويد: وارد شهر كوفه شدم و بازارها را بسته و مغازه ها را تعطيل و برخي از مردم را گريان و برخي ديگر را خندان ديدم و زنان را ديدم كه گريبان چاك ميكردند و موهاي خود را پريشان مي نمودند و بر سر و صورت خود ميزدند.
از فردي پرسيدم: چرا وضعيت مردم اين گونه است؟ آيا اتفاقي افتاده است كه من از آن آگاه نيستم؟ آن مرد ابتدا به شدت گرسيت و سپس گفت:
گريه برخي از مردم به خاطر سپاه كشته اشده حسين بن علي در كربلا و شادي برخي از آنان به خاطر پيروزي سپاه ابن زياد است. او دوباره به شدت گريست.
در اين هنگام ناگهان صداي شيپورها را شيندم و پرچم ها را ديدم كه گرداگرد سپاه عمر بن سعد به اهتزاز در مي آمد و لشكر عمربن سعد با سر بريده امام حسين وارد كوفه شد.
وقتي سر بريده امام حسين را ديدم ، بغض گلويم را گرفت. نزديك اهلي بيت كه شدم امام سجاد را ديدم كه بر روي شتر بي جهاز نشسته بود و از دوپايش خون سرازير مي شد.....
مظلوميت اسراي اهل بيت در كوفه:
مسلم جصاص مي گويد: من در كوفه مشغول گچ كاري بودم كه ناگهان صداي شيون از ضهر كوفه شنيده شد. از خدمت كاري كه ما را پذيرايي مي كرد پرسيديم چه خبر است ؟ گفت :
سر يك خارچي را وارد كردند كه بر يزيد قيام كرده بود.
گفتم اين شورشگر چه كسي است؟ گفت : حسين بن علي....
از قصر بيرون رفتم و خود را به ميدان كوفه رساندم و در آنجا ايستادم ، مردم در اسنتظار اسيران و سرها بودند.
كاروان دشمن به چشم ديده شد. در ميان آن ها زنان و فرزندان فاطمه بودند ، امام چهارم بر شتر بيجهاز سوار بود و خون از پاهايش جاري بود...
در اين ميان ناله و شيون مردم بلند بود. ديدم سرها را مقابل كجاوه حضرت زينب و ديگر اسراي اهل بيت آوردند.
سر حسين جلوي آنها بود و آن سر از همه مردم به پيامبر شبيه تر بود ؛
ريشش خضاب شده ب ، چهره اش چون قرص ماه تابنده بود و باد محاسنش را به چپ و راست مي برد....
حضرت زينب هنگام ديدن سر مبارك امام حسين در كوفه:
وقتي حضرت زينب در كوفه سر مبارك امام حسين را در نزديكي كجاوه خود ديدند ، بي اختيار پيشاني خود را بر لبه كجاوه زدند و خون از مقنعه شان جاري شد.
خطاب جانسوز حضرت زينب به سر بريده امام حسين در كوفه:
حضرت زينب با سوز و گداز خطاب به سر بريده امام حسين گفتند:
اي ماه كامل من ! ناگهان خصوف تو را گرفت و غروب كردي ، هرگز تصور نمي كردم كه روزگار اين چنين برايمان مقدر كرده باشد.
اي برادر! با فاطمه خردسالت سخن بگو كه نزديك است قلبش ذوب شود.
اي پاره تنم! كاش حال پسرت ، علي ؛ را هنگام اسارت و يتيمي ميديدي كه چگونه بر جايش خشك شده است و هرگاه دشمن او را با تازيانه مي زد ، تو را از صميم قلب فرا مي خواند.
اي برادر مراقب او باش و او را آرام ساز.
غربت و آوارگي اهل بيت در شهر كوفه:
زمان يكه كاروان اسراي اهل بيت نزديك كوفه شد ، همه مردم كوفه دور اهل بيت جمع شدند و به تماشاي وضعيت اسرا پرداختند.
در اين هنگام زني از بالاي بام خانه اش هنگام ديدن پوشش اسرا شگفت زده شد و از هويت اسرا پرسيد و زمان يكه فهميد آنان از خاندان نبودي هستند ، بسيار متاثر شد
و بدون درنگ به طبقه پايين خانه خود رفت و شروع به جمع آوري لباس و مقنعه براي اهل بيت كرد.
گله شديد حضرت زينب از اهالي كوفه:
حضرت زينب پس از ورود به كوفه و ديدن تجمع مردم گرداگرد اهل بيت سرشان را از كجاوه بيرون آوردند و خطاب به كوفيان فرمودند:
اي اهل ظلم و جور! عهد و پيمان خود را شكستيد و به وعده خود عمل نكرديد ؛ از نصرت و ياري بردادرم كه نامه هاي فراوان و پي در پي مشا او را به اينجا خواند ، سرباز زديد و از دشمنانمان حمايت كرديد.
علت اقامت كاروان دشمنان به همراه اسراي آل محمد در خارج از كوفه:
لشكر عمربن سعد زماني به كوفه رسيد كه خورشيد غروب كرده و تاريكي همه جا را فرا گرفته بود. مجبور شدند تا طلوع آفتاب در خارج از كوفه مستقر شوند،
چون ورود آنها در تاريكي شب نظر كمتري از مردم كوفه را به خود جلب ميكرد و به مين خاطر تا روشن شدن هوا صبر كردند.
استقبال گرم گروهي از كوفيان از لشكر عمربن سعد:
بعد از يك ساعت اسقرارا در خارج از كوفه ، گروهي از كوفيان با غذاهاي متنوع و گوناگوني كه پر از گوشت بود ، از لشكر عمربن سعد استقبال كردند.
حالت كودكان هنگام استشماما بوي غذا در كوفه:
وقتي كودكان بوي غذايي را كه كوفيان براي سربازان عمربن سعد آورده بودند استشمام كردند ، گرسنگي آنها دوچندان شد و به شدت بي قرار گشتند.
عكس العمل فضه زمان ديدن بي قراري كودكان از شدت گرسنگي:
فضه نزد حضرت زينب آمد و گفت: بانوي من! آيا كودكان را نمي بينيد كه چگونه از شدت گرسنگي بي قرار گشته اند؟
حضرت فرمودند: اي فضه ! چاره اي جز صبر نداريم.
اقدام نيك فضه براي سير كردن كودكان گرسنه:
فضه به حضرت زينب گفت: رسول خدا به من فرمود: اي فضه! سه دعاي مستجاب داري كه هرگاه آن ها را اراده كني ، خداوند آن ها را برايت محقق مي سازد>
من تا كنون دو دعايم را بر آورده ساخته ام و يك دعا برايم مانده است؛
اگر اجازه دهيد آخرين دعايم در حق اين كودكان گرسنه باشد كه خداوند آن ها را سير گرداند.
حضرت زينب اجازه اين كار را به فضه دادند.
استغاثه فضه به درگاه الهي جهت فرو فرستادن غذا براي كودكان:
فضه گوشه اي رفت و دو ركعت نماز گزارد و به درگاه الهي استغاثه كرد.
در اثنا استغاثه اش ناگهان چشمش به ظرفي افتاد كه پر از گوشت و خورش و نان بود و از آن بوي مشك و عنبر و زعفران بر ميخواست.
همه اسراي اهل بيت از آن غذاي بهشتي خوردند و سير شدند ؛ درحالي كه آن ظرف باز هم پر از غذا بود.
سنگدلي عمر بن سعد در تعامل با اسراي آل محمد:
عمر بن سعد هنگام روانه كردن اسرا به سوي كوفه با تمام بي رحمي به يارانش دستور داد تا اسرا را بر شتران بي محمل سوار كنند.
برخورد شديد حضرت زينب در برابر سنگدلي عمر بن سعد:
حضرت زينب غضبناك شدند و خطاب به عمر بن سعد فرمودند:
پسر سعد! خدا رويت را در دنيا و آخرت سياه كند! چگونه مي تواني به يارانت چنين فرماني بدهي در حاليكه ما امانت و حرم رسول خدا هستيم.
به آن ها بگو از ما دور شوند تا خود همديگر را بر شتران سوار كنيم.
آن جمعيت نيز پراكنده شدند.
نقش حضرت زينب و ام كلثوم در سوار كردن زنان و كودكان بر شتران:
حضرت زينب و ام كلثوم نزديك رفتند و با صداي بلند نام هريك از زنان و كودكان را خواندند و آنها را سوار بر شترها كردند تا اينكه همه زنان و كودكان سوار شدند و حضرت زينب تنها ماندند.
غربت دلخراش حضرت زينب هنگام سوار شدن همه زنان بر شترها:
موقعي كه حضرت زينب همه زنان را سوار بر شتر كردند ، تنها و غريب ماندند
وكسي به جز امام سجاد نبودند تا ايشان را در سوار شدن ياري كند؛
اما حضرت زينب با ديدن وضعيت دردناك امام سجاد به ايشان فرمودند:
اي پسر برادرم! برخيزيد و بر شتر سوار شويد.
نحوه ي سوار شدن حضرت زينب:
امام سجاد به عمه اش زينب فرمود: عمه ! تو سوار بر شتر شو و مرا نزد دشمنان رها كن.
سپس امام سجاد اقدام به سوار كردن حضرت زينب بر شتر كردند.
رفتار شمر هنگام سوار شدن حضرت زينب بر روي شتر:
شمر هنگام ديدن دلسوزي امام سجاد به عمه اش زينب با خشونت بسيار با چوبي كه در دست داشت محكم به امام سجاد زد.
سرزنش حضرت زينب هنگام ديدن اهانت شمر به امام سجاد:
حضرت زينب هنگام ديدن برخورد ناپسند و پست شمر با امام سجاد گريستند و خطاب به شمر فرمودند:
اي واي بر تو شمر! با يتيم رسول خدا و امام زمان خود با احترام و ادب رفتار كن.
مظلوميت دردناك حضرت زينب در گفتار راوي:
راوي ميگويد: زماني كه حضرت زينب خواست سوار بر شتر شود ، غربت و تنهايي اش را ديدم و به ياد خروجش از حجاز در زمان اميرالمومنين افتادم كه چگونه مردان بني هاشم اطرافش را گرفته و با نهايت احترام و عزت و شكوه با ايشان برخورد مي كردند.
دركتاب مقتل الحسين آمده است كه ؛ زينب وقتي مي خواست سوار بر شتر شود ، حضرت عباس مي آمد و زانو خم مي كرد و به اتفاق جوانان بني هاشم ، خواهرش را با شكوه و احترام سوار مي كرد
ولي حالا دشمنان جلاد ، با ضرب تازيانه او را سوار مي كنند.
درخواست اسراي آل محمد از دشمنان هنگام حركت به سوي كوفه:
اسراي اهل بيت به دشمنان گفتند: شما را به خدا قسم مي دهيم كه ما را از قتلگاه عبور دهيد تا با شهدايمان وداع كنيم.
خطاب حضرت زينب به پيكر برادرش حسين در قتلگاه:
حضرت زينب پيكر بي سر امام حسين را در آغوش گرفتند و فرمودند:
اي برادر! اگر مرا مخير كنند كه نزد تو بمانم يا آهنگ سفر بكنم ، بدون شك ماندن نزد تو را بر ميگزينم
اگرچه درندگان گوشت مرا بخورند ، اي فرزند مادرم ، دفاع از زنان و كودكان مرا خسته كرده است.
خطاب حضرت زينب به ياران امام حسين در قتلگاه:
اي ياران محمد! ببينيد اينان خاندان رسول خدايند كه به صورت اسير رانده مي شوند !
اي واي چه اندوهي ! امروز گويا جدم ، محمد مصطفي و پدرم علي مرتضي و مادرم فاطمه زهرا و برادرم حسن از دنيا رفته اند.
خطاب حضرت زينب به شيعيان در قتلگاه:
اي شيعيان ما! بر غريبي بگرييد كه كافور او خاك بود و از آب فرات منع شد و آب غسل او خونش بود و آغشته به خون در كربلا افتاده است.
هدف دشمن از رساندن هرچه زودتر اسراي اهل بيت به كوفه:
دشمن كوشش مي كرد هرچه سريعتر اسراي اهلي بيت را به كوفه برساند تا پاداش خود را در قبال كشتن خاندان پيامبر و به اسرات در آوردن آنان بگيرد.
رفتار تكان دهنده يكي از دشمنان با اسراي آل محمد در قتلگاه:
يكي از دشمنان به نام " زجر بن قيس " با ديدن درنگ اهل بيت در قتلگاه با تازيانه شورع به زدند كودكان و زنان كزد و از آنان خواست تا هرچه زودتر سوار بر شتر شوند ،
اما حضرت زينب هر قدر سعي و تلاش كرد تا از امام حسين جدا شود نتوانت ، سرانجام از روي ناچاري و با قلبي زخمي و سينه اي ملتهب و ديدگاني اشك بار آخرين وداعش را با پيكر خونين برادرش حسين انجام داد.
سوگواري هر روز امام زمان بر مصائب و دردهاي عمه اش حضرت زينب:
يكي از علما امام زمان را در خواب مي بيند و از ايشان مي پرسد: اي مولاي من ! اين كدام مصيبت از واقعه ي عاشوراست كه صبح و شام براي آن خون مي گرييد؟
حضرت فرمودند : اسارت عمه ام زينب....
علت آشفتگي و نگراني مضاعف و ناگهاني حضرت زينب در شب يازدهم محرم:
ناپديد شدن ناگهاني رباب ، همسر امام حسين در آن شب.
گفتگوي حضرت زينب با نگهبان خيمه اهل بيت پيرامون رباب:
حضرت زين هنگام ناپديد شدن رباب بسيار بي تاب شدند و به جستجوي رباب پرداختند.
نگهبان با ديدن سرگرداني حضرت زينب از ايشان پرسيد: دنبال چه چيزي هستي؟
حضرت فرمودند: به دنبال زني مي گردم كه ناگهان از ميان زنان ناپديد شد.
آن نگهبان گفت: من زني را ساعتي پيش ديدم كه به سوي قتلگاه مي رفت.
وضعيت رباب كنار قبر امام حسين:
حضرت زينب هنگا شنيدن سخن آن نگهبان ، سراسيمه به طرف قتلگاه رفتند و وقتي به آنجا رسيدند ، رباب را در حالي يافتند كه كنار پيكر همسرش امام حسين نشسته بود و پيوسته مي گريست و مرثيه مي خواند.
حضرت زينب و دغدغه حمايت از يتيمان اهل بيت:
حضرت زينب در شب يازدهم محرم ، زنان و كودكان را در خيمه نمي سوخته اي گرد هم آورد و تمام شب را به نگهداري و مراقبت از آنان سپري كرد،
اما لحظه اي خواب به چشمان حضرت آمد و حضرت مادرش زهرا را در عالم رويا ديد به مادرش شكايت كرد و گفت:
آيا مي داني چه بر سر ما آمد؟
حضرت زهرا او را دلداري داد و سچس فرمود: دخترم ! من از مصائب شما آگاهم و لحظه اي كه شمر سر برادرت را از تن جدا كرد حاضر بودم.
سپس فرمود: دخترم! هم اكنون در جستجوي دردانه حسين ، رقيه ، باش.
حضرت زينب هراسان از خواب بيدار شدند و سراسيمه حضرت رقيه را فرا خواندند اما پاسخي نشنيدند.
سپس به همراه ام كلثوم در حالي كه مي گريستند به دنبال حضرت رقيه گشتند. در اين ميان صداي حضرت رقيه از قتلگاه شنيده شد.
به قتلگاه رفتند و ديدند: حضرت رقيه خود را بر پيكر پدرش انداخته و زار زار گريه مي كرد. حضرت زينب نزد او رفت و وي را آرام كرد.
سپس حضرت سكينه هم به آن ها ملحق شد و آن ها همگي با هم به خيمه ها برگشتند . در راه حضرت سكينه از رقيه پرسيد:
چگونه توانستي پيكر پدرم را پيدا كني؟
رقيه پاسخ داد: به قتلگاه كه رسيدم شروع به صدا كردن پدر كردم ، ناگهان صداي پدر را شنيدم كه فرمود: دخترم من اينجا هستم.
نمازهاي نافله حضرت زينب در شب يازدهم محرم:
امام سجاد مي فرمايند:
هنگامي كه چشم هايم را در شب يازدهم محرم گشودم ، عمه ام زينب را ديدم كه نافله شب را به صورت نشسته مي خواند.
از او پرسيدم : عمه ! چرا نمازت را نشسته مي خواني؟
فرمود: اي يادگار برادر! خدا گواه است كه پاهايم توان ايستادن ندارد.
خطاب حضرت زينب به رسول خدا هنگام عبور از قتلگاه:
راوي ميگويد: سوگند به خدا ، عكس العمل زينب ، دختر علي را آنگاه كه نگاهش به بدن هاي پاره پاره ي شهدا افتاد فراموش نمي كنم ، او با گريه و زاري فرياد برآورد :
اي محمد! اين حسين توست كه آغشته به خون است و بدنش تكه تكه و دخترانش اسيرند.
به خدا شكايت ميكنم و به محمد مصطفي و علي مرتضي و فاطمه زهرا و حمزه سيد الشهدا.
اي محمد ! اين حسين است كه در بيابان افتاده و باد بر بدنش مي وزد و به دست زنا زادگان كشته شده است.
اي واي! چه گرفتاري و اندوهي! امروز جدم رسول خدا از دنيا رفت ؛اي ياران محمد! اينانا خاندان مصطفي هستند كه اسير رانده مي شوند.
آرزوي حضرت زينب در قتلگاه:
حضتر زينب مادرش را در قتلگاه خواند و آرزو كرد :
اي فاطمه ! كاش بودي و مي ديدي كه حسين آغشته به خون افتاده و شمر بر روي سينه ي او نشسته است و آن ملعون كه دستش فلج شود براي كشتن برادرم حسين شمشير كشيده است.
واكنش امام سجاد هنگام ديدن پيكرهاي پاره پاره و خونين شهدا در قتلگاه:
حزن و اندوه تمام وجود امام را فرا گرفت و نزديك بود امام از شدت مصيبت جان دهد.
آشفتگي و بي قراري امام سجاد هنگام ديدن عمه اش زينب:
امام سجاد به عمه اش زينب فرمودند:
چگونه مي توانم بي تابي نكنم در حالي كه پيكر برهنه ي پدرم و برادرانم و عموها و عموزادگانم را مي بينم كه
غريبانه در بيابان كربلا افتاده و غرق در خاك و خون است و كسي آن ها را كفن و دفن نمي كند و گويي ما اسيران ديلم و خزرجيم.
سخنان آرام بخش حضرت زينب با امام سجاد:
حضرت زينب گفتند:
آنچه را مي بيني تو را به هراس نيندازد ، به خدا سوگند!اين عهدي است از رسول خدا به جد و پدر و عمويت.
همانا خداوند مقدر ساخته تا اين اعضاي پاره پاره و اين بدن هاي آغشته به خون توسط بعضي از اين امت دفن شوند و در اين سرزمين بر روي قبر پدرت سيد الشهدا نشانه هايي نصب شود
كه گذر شب ها و روزها اثر آن را از بين نخواهد برد و همانا پيشوايان كفر و پيروان ضلالت در نابودي آن كوشش مي كنند ولي آثار آن روز به روز به ظهور و امر آن به رفعت مي گرايد.
رفتار وحشيانه دشمنان با اهل بيت پيامبر پس از شهادت امام حسين:
دشمنان بعد از شهادت امام حسين با نهايت قساوت و قباحت به خيمه ها هجوم آوردند
و در رسيدن به خيمه ها براي غرات اموال اهل بيت از هم سبقت مي گرفتند و وقتي به خيمه ها رسيدند ،
وحشيانه با خاندان پيامبر رفتار كردند و به غارت پرداختند و حتي گوشواره هاي دختران خردسال را با بيرحمي از گوشهايشان كشيدند.
واكنش زنان اهل بيت هنگام هجوم دشمن به خيمه ها:
زنان با ترس و وحشت از خيمه ها بيرون رفتند و غريبانه شروع به گريستن كردند و با اشك ريختن يكديگر را دلداري دادند.
خشونت يكي از دشمنان در رفتار با امام سجاد هنگام هجوم به خيمه ها:
حضرت زينب مي فرمايند: مردي خولي وارد خيمه امام سجاد شد و همه اشيا خيمه را به غرات برد.
سپس به فرش زير پاي امام خيره شد و آن را با گستاخي از زير آن حضرت كشيد و ايشان را به شدت بر زمين غلطاند.
آنگاه رو به من كرد و مقنعه و گوشواره هايم را با خشونت از سر و گوشم كشيد.
نفرين حضرت زينب در حق مرد خولي:
اي خولي خداوند دست ها و پاهايت را قطع كند و تو را در آتش دنيا قبل از آخرت بسوزاند.
محقق شدن نفرين حضرت زينب در حق مرد خولي:
چند صباحي از واقعه ي كربلا نگذشته بود كه خولي به دام مختار ثقفي افتاد و مختار ثفقي همانگونه كه حضرت زينب خولي را نفرين كرده بود ، دست ها و پاهايش را قطع كرد و او را سوزاند.
صحنه ي دردناكي كه حضرت زينب هنگام جستجوي افراد گمشده با آن رو به رو شد:
حضرت زينب هنگام جستجوي زنان و كودكان گمشده دو كودك را در حالي يافتند كه همديگر را در آغوش گرفته و از شدت ترس و تشنگي جان داده بودند.
آن دو كودك سعد و عقيل ، نوه هاي امام علي از دخترش خديجه بودند.
عملكرد پيوسته حضرت زينب در اسارت جهت آشكار نشدن چهره شان در برابر نامحرمان:
مورخين نوشته اند: هنگامي كه دشمن به خيمه اهل بيت يورش برد و دست به غارت اموال اهل بيت زد و نقاب هاي زنان را ربود،
حضرت زينب جهت مصون ماندن چهره شان از گزند مردان نامحر همواره صورتشان را با دستانشان مي پوشاندند تا با اين كار نظر مردان بيگانه را كمتر به خود جلب كنند.
حضرت زينب و دگرگوني ناگهاني آسمان و زمين:
وضعيت زمين و آسمان پس از شهادت امام حسين ناگهان تغيير كرد، آسمان و سرخ و شد و گرد و غبار همه جا را گرفت...
حضرت زينب علت اين تحول ناگهاني را از امام سجاد سوال كرد و ايشان فرمودند:
اي عمه! پدرم هم اكنون شهيد شدند.
عكس العمل حضرت زينب هنگام شهادت امام حسين:
راوي مي گويد: من در كربلا حاضر بودم ، وقتي سرورم حسين به شهادت رسيد ، بانويي دامن كشان بر زمين افتاد و برخاست و آنگاه به طرف حسين حركت كرد.
چهره آن زن مانند پاره خورشيد مي درخشيد و فرياد ميزد:
وا حسيناه ، وا اماماه ، وا قتيلاه ، وا اخاه
آنگاه كنار جسد بي سر برادر ايستاد و او را در آغوش گرفت و چنان ناله كرد كه اشك همه را در آورد.
پرسيدم اين زن چه نام داد و چه كسي است؟ گفتند: وي زينب ، دختر اميرالمومنين است.
مرثيه حضرت زينب هنگام بازگشت اسب ذوالجناح امام حسين:
در مصيبت برادرم بي پناه شدم ، درحالي كه قبل از اين مصيبت پناهگاهي براي بي پناهان بودم.
هنوز باور نميكنم حسينم كشته شده است ، بر او ندبه مي كنم و افكارم (به خاطر شهادتش مشوش گشته است.)
براي حسين اميدهايي داشتم كه اگر قضا و قدر نبود ، تحقق آن اميدها بسيار مطلوب بود.
اسب برادرم حسين آمد ، از او استقبال نمي كنم ، مگر آنكه انتقام قاتلان حسين گرفته شود.
اي نفس ! بر تلخي ها و سختي هاي دنيا شكيبا باش! اين حسين است كه برهنه بر روي زمين افتاده است.
شكوه حضرت زينب به درگاه الهي وقتي دشمنان بر بدن امام حسين اسب تاختند:
حضرت زينب از سوز دل به درگاه الهي ناله بر آوردند:
بار خدايا! مي بيني كه حسينت را كشتند و سرش را از بدنش جدا كردند و بروي نيزه گذاشتند و پيكرش را در مقابل آفتاب سوزان قرارا دادن و اكنون مي خواهند اسب بر بدن وي بتازند...
اي كاش زينب مرده بود و چنين صحنه اي را نمي ديد....
پس از آن ، شجاع محكم اساس برادرش عبّاس را از او جدا نمودند كه آن روباهان در ميان آن دو فرزند اسداللّه الغالب ، حايل شدند و از هر جانب بر دور جناب ابوالفضل عليه السّلام گردآمدند و ايشان را احاطه نمودند تا آنكه آن كافران غدّار فرزند حيدر كرّار، عباس نامدار را مقتول و قرة العين بتول را در مصيبت برادر، ملول نمودند. امام حسين عليه السّلام در شهادت برادر با جان برابر خود، دُرّهاى سيلاب اشك چو رود جيحون از ديده بيرون ريخت ، و گريه شديد در عزاى آن مظلوم وحيد، نمود راوى گويد: امام عليه السّلام پس از شهادت برادر گرامى ، آن منافقان را به ميدان جدال و قتال طلبيد و هر كس از آن روباه صفتان اَشرار در مقابل فرزند اسداللّه حيدر كَرّار، مى آمد، امام اَبرار به ضربت شمشير آتشبار، او را به بِئْسَ القرار، مى فرستاد تا آنكه از اجساد پليد آن كُفّار، مقتول عظيمى در ميدان جنگ فراهم آمد ودر آن حال حضرت بدين مقال گويابود: (اَلْمَوْتُ...)(خلاصه ، بعضى از راويان اخبار در بيان شجاعت آن فرزند حيدر كرار، تعجب خود را چنين اظهار نموده اند كه به خدا سوگند، هرگز نديدم كسى را كه دچار لشكر بسيار گرديده و دشمنان بى شمار او را در ميان احاطه نموده باشند با آنكه فرزندان و اهل بيت و اصحاب او شربت مرگ نوشيده و به دست دشمنن مقتول گرديده باشند كه قوى دل تر باشد از حسين بن على عليه السلام . در اين حال بود كه مردان كارزار بر آن جناب حمله آوردند، پس آن حضرت نيز با شمشير تيز به آنها حمله نمود، چنان حمله اى كه از ضربت شمشير آتشبارش بر روى هم مى ريختند و صف ها را مى شكافتند مانند آنكه گرگى بى باك در ميان گله بزها، به خشمناكى در افتد و حمله بر آن منافقان سنگدل ، آورد هنگامى كه سى هزار نامرد به عدد كامل بودند از پيش روى آن حضرت ، مانند انبوه ملخ ها فرار را بر قرار اختيار مى نمودند. سپس آن امام بى يار در مركز خونين قرار گرفت و فرمود: لا حول و لا قوة الا بالله ). امام ع همچنان با آنها جنگيد تا آنكه لشكر شيطان حايل گرديد در ميان آن حضرت و حرم مطهر رسول پروردگار عالميان و نزديك به خيمه ها و سراپرده ها رسيدند، پس آن معدن غيرت الله ، فرياد بر گروه دين تباه ، زد كه : (ويحكم ...)؛ اى پيروان آل ابوسفيان ! اگر شما ر دين نيست و از عذاب روز قيامت ترس نداريد، پس در دنيا خود از جمله آزاد مردان باشيد. و رجوع به حسب هاى خود نماييد چنانكه گمان داريد اگر شما از عرب هستيد.
راوى گويد: شمر پليد فرياد زد كه اى فرزند فاطمه زهرا عليه السّلام چه مى گويى ؟ امام عليه السّلام فرمود: مى گويم من با شما جنگ دارم و شما با من جنگ داريد و زنان را گناهى نيست ، پس اين سر كشان و جاهلان و ياغيان خود را نگذاريد متعرض حرم من شوند مادامى كه من در حال حياتم شمر گفت : اين حاجت تو رواست اى پسر فاطمه ! پس آن جماعت بى دين همگى قصد امام مبين نمودند و آن فرزند اسدالله حمله برگروه اشقيا، نمود و آنان حمله به سوى آن مظلوم آوردند و در اين حال تقاضاى شربتى از آب از آن بى دينان بى باك نمود ولى ايده اى نبخشيد تا آنكه هفتاد و دو زخم بر بدن شريفش وارد گرديد.
امام عليه السّلام ساعتى بايستاد كه استراحت نمايد و از صدمه قتال ، ضعف بر جنابش مستولى شده بود پس در همان حال كه آن حضرت ايستاده بود، سنگى از جانب دشمنان بر پيشانى مباركش اصابت نمود و خون جارى گشت ، امام جامع خود را گرفت كه خون را از پيشانى شريف پاك نمايد تيرى سه شعبه به جانب حضرت آمد و آن تير بر قلبش كه مخزن علم الهى بود نشست !
حضرت فرمود: (بسم الله ...) سپس مبارك به سوى آسمان بلند نمود و گفت : خداوندا! تو مى دانى كه اين گروه مى كشند آن كسى را كه نيست بر روى زمين فرزند دختر پيغمبرى به غير او.
پس آن تير را گرفت و از پشت سر بيرون كشيد و خون مانند ناودان از جاى آن جارى شد و آن جناب را توانايى بر قتال نمانده بود و از كثرت
.
زخمها و جراحات ، ضعيف و ناتوان گشته بود لذا قدرت جنگيدن را نداشت و هر كس نزديك ايشان مى آمد براى اينكه مبادا در قيامت با خدا ملاقات نمايد در حالى كه خون آن مظلوم برگردنش باشد، باز مى گشت و از آنجا دور مى شد تا آنكه مردى از طايفه (كنده ) آمد كه نام نحسش مالك بن يسر بود آن زنازاده چند ناسزا به زبان بريده جارى كرد و ضربت شمشير بر سر مباركش فرود آورد كه عمامه امام شكافته شد و عمامه اش از خون لبريز گشت
و اينك شب نهم
عطش ،عمو
اب
ابرو
لب تشنه
لب اب
چشم و ابرو
تيرو كمان
دست
علمدار
ادب
كرم
ياس (س)
عباس (ع)
ماه بر زمين
خورشيد بر بالين
به اميد مشكي اب عزم ميدان نمود
بر دل هاي سنگ سنگدلان كافر قدري نسيم موعظه را روانه داشت ولي اثر نكرد اهنگ فرات نمود و لشگر نفاق را شكافت
تا به نحر علقمه رسيد
دستان مبارك را پراز اب كرد و ناگهان به ياد عطش اهل حسين افتاد
اب را از ميان دستان رها كرد
تقديم به خاك پاي مقدس علياكبر عليه الصّلواه و السلام
ديگر كسي نمانده بود تا راه را بر او ببندد
ديگر كسي نبود تا براي پدر بهانه تأخير بسازد
ديگر كسي نبود تا او را از كارزار بازدارد
آمد و در برابر پدر ايستاد
نگاه محمدياش همه پرسشي آشكار بود
كه يك پاسخ بيشتر نداشت
و در نگاه نااميد و پراندوه پدر
يك پاسخ بود
راهي است كه بايد رفت
بدرود، فرزند...
***
علياكبر عزم ميدان كرد
بزرگترين فرزند حسين
پاره جان سالار و سرور شهيدان
با قامت رشيدي كه يادآور قامت بلند پيامبر بود
به راه افتاد
با چشماني آتشين كه برق نگاه رسول خدا از آنها ميجهيد
وداع گفت
با لباني خشك كه بوسهگاه حسين بود
و حسين با حالي دگرگون بدرقهاش كرد
فرزند تا دل سپاه دشمن تاخت
و داغ او تا دل خسته پدر رفت
فرزند در گرد و غبار ميدان گم شد
و غبار اندوه بر سينه پدر سايه افكند
فرزند نگاه به پدر ميانداخت
و حسين كه دلش براي پيامبر تنگ شده بود
چشمان مصطفي را ميديد كه خستهاند
و كام مصطفي را كه خشكيده است
علي زخم برميداشت
و پدر ميديد كه بر تن محمد تير مينشيند و تيغ فرود ميآيد
علي ميافتاد
و پدر ميديد كه قامت محمد ميشكند
***
آخرين بانگ فرزند پدر را به سوي خويش خواند
پدر بر بالين فرزند نشست
و جانسوز ناليد:
«عليالدّنيا بعدك العفا»
«رفت از بر من آنكه مرا مونس جان بود ديگر به چه اميد در اين شهر توان بود»
***
دشمن هلهلهكنان بر گرد ميدان ميچرخد
و حسين بر صورت خونين پسر فرو ميافتد
دشمن ميبيند كه پدر توان برخاستن ندارد
پدر كه هر جنازهاي را به خيمهگاه رسانده است
بر سر اين جنازه ناتوان بانگ ميزند:
جوانان بنيهاشم...
بياييد... ( گلچيني از خيمه گاه)
پس از قيام مختار
مختار پس از تسلط بر كوفه و آرام كردن اوضاع اين شهر، شريح قاضى را كه به دنبال بروز فتنه در جهان اسلام، از منصب قضاى كوفه استعفا كرده و خانه نشين شده بود، به كار قضاوت برگرداند . سپاهيان مختار و به خصوص شيعيان او، با اين كار مخالفت نموده و از مختار خواستند كه وى را عزل كند. شريح نيز پس از شنيدن اين اعتراضات، خود را به بيمارى زد، در نتيجه مختار نيز كه تاب تحمل اعتراضات بسيار ياران خود را نداشت، شريح را از كار بركنار نمود و پس از برقرارى خلافت عبدالملك و تسلط او بر كوفه، شريح توسط اين خليفه مجددا به مسند قضاوت باز گردانده شد و پس از به دست گرفتن امارت كوفه توسط حجاج، وى مقام قضاى اين شهر را تثبيت نمود و شريح علاوه بر اشتغال بر اين امر، از مشاوران حجاج نيز به شمار مىرفت . وي حدودا در سن 120 سالگي فوت كرد.
شريح و حادثه كربلا
اولين مداخله شريح در آغاز نهضت كربلا، مربوط به بيعت هفتاد تن از بزرگان كوفه همچون: حبيببن مظاهر، محمدبن اشعث . ، مختار ثقفى، عمربن سعد و . . . در حضور شريح و شاهد گرفتن وى بر هوادارى آلعلى عليه السلام و دعوت از امام حسين عليه السلام براى سپردن حكومت كوفه به او بود .ولى صرف نظر از پيمان شكنى بيشتر اين بزرگان، خود شريح نيز به محض ورود عبيدالله به كوفه در دارالاماره او حضور يافت و بدون در نظر گرفتن تعهد بر وفادارى با آلعلى، به جرگه مخالفين آنها پيوست و يكى از مشاورين درگاه عبيدالله گرديد.و عبيدالله نيز كه جهت رسيدن به مقاصد خود به حمايت اشخاصى همچون شريح قاضى - كه در ميان مردم مقدس مآب كوفه، از شخصيت ممتازى برخوردار بود - نياز داشت، از او استقبال كرد و او همان كارى كه در برابر سوء استفادههاى «زياد» و پسرش عبيدالله انجام داد، تا جايى كه عبيدالله از كمترين سخن او فتوايى ساخت « معروف است كه وي به دستور عبيدالله زياد، فتوا داد كه چون حسين بن علي عليه السلام بر خليفه وقت خروج كرده، دفع او بر مسلمانان واجب است.» و از آن براى بسيج مردم كوفه عليه حسينبن على عليه السلام استفاده كرد بر اثر همين فتوي بود كه مردم با امام خود جنگيدند و شهيدش كردند و او كه شاهد چنين سوء استفادههايى از گفته خود بود، مهر سكوت بر لب نهاد و به دليل ترس، مصلحت جويى و عافيتطلبى خود كوچكترين اعتراضى نكرد و به اين وسيله كفه ترازوى دشمن را در مقابل آلعلى سنگينتر نمود .
تذكر حضرت علي (ع) خطاب به قاضي شريح
از مهمترين قضايايى كه در آن، رفتار و عملكرد شريح توسط اميرالمؤمنين عليه السلام نكوهش شده تا جايى كه امام با نوشتن نامهاى به او از كار اشتباهش انتقاد نموده است، موضوع خريد خانهاى مجلل به قيمت 80 دينار در دوران تصدى مقام قضاوت بوده است كه شرح آن، همراه با نامه امام عليه السلام در كتاب «نهج البلاغه» آمده است « نامه 3 » .
به من خبر دادند كه خانهاي به هشتاد دينار خريدهاي، و سندي براي آن نوشتهاي، و گواهاني آن را امضا كردهاند. (شريح گفت: آري اي امير مومنان امام (ع) نگاه خشمآلودي به او كرد و فرمود) اي شريح! به زودي كسي به سراغت ميآيد كه به نوشتهات نگاه نميكند، و از گواهانت نميپرسد، تا تو را از آن خانه بيرون كرده و تنها به قبر بسپارد. اي شريح! انديشه كن كه آن خانه را با مال ديگران يا با پول حرام نخريده باشي، كه آنگاه خانه دنيا و آخرت را از دست دادهاي. اما اگر هنگام خريد خانه، نزد من آمده بودي، براي تو سندي مينوشتم كه ديگر براي خريد آن به درهمي يا بيشتر، رغبت نميكردي و آن سند را چنين مينوشتم: هشدار از بياعتباري دنياي حرام اين خانهاي است كه بندهاي خوارشده، و مردهاي آماده كوچ كردن، آن را خريده، خانهاي از سراي غرور، كه در محله نابودشوندگان، و كوچه هلاك شدگان قرار دارد، اين خانه به چهار جهت منتهي ميگردد. يك سوي آن به آفتها و بلاها، سوي دوم آن به مصيبتها، و سوي سوم به هوا و هوسهاي سستكننده، و سوي چهارم آن به شيطان گمراهكننده ختم ميشود، و در خانه به روي شيطان گشوده است ....
قضاوت ميان حضرت علي(ع) و مرد نصراني توسط قاضي شريح
نمونه ديگر داستان خليفه عدالت گستر اسلام علي(ع) است. آن حضرت روزي سپرگم شده خود را نزد مردي نصراني يافت او را به نزد قاضي شريح آورد و گفت: اين سپر مال من است وآن را نزد اين شخص يافتم كه آن رانه به ايشان فروخته ام ونه بخشيده ام. شريح از مرد نصراني پرسيد: در مورد ادعاي امير المؤمنين چه پاسخي داريد؟ آن مرد گفت: اين سپر از من ودر ملك من است و امير هم نزد من دروغگو نمي باشد، قاضي بسوي علي (ع) نگاه كرد و از وي پرسيد: اي امير! آيا شاهدي هم داري؟ علي (ع) خنديد و گفت: شريح به حق رسيده و من شاهدي ندارم. و قاضي به نفع نصراني فيصله خود را صادر نمود و آن مرد سپر را گرفت ورفت و لي دوباره از راه برگشت وگفت: همانا من شهادت مي دهم كه اين فيصله و حكم پيغمبران است ؛ امير المؤمنين من را به محاكمه نزد قاضي خود مي برد و او هم به ضرر امير فيصله مي كند. من به يگانگي خدا و رسالت محمد (ص) شهادت مي دهم. اي امير المؤمنين! اين سپر مال شما است و زماني كه شما از جنگ صفين بر گشته بوديد من به دنبال لشكر شما مي آمدم و اين سپر را كه از بالاي يكي از شتر هاي شما افتاده بود؛ من برداشتم. علي(ع) به ايشان گفت: اين سپر حالا براي شما باشد و آنرا به وي بخشيد.
از به دنيا آمدن حسين هفت روز گذشته بود كه اسماء دوباره بردش پيش پيامبر (ص). پدر بزرگ براي نوزاد گوسفند قرباني كرد و هم وزن موهاي سرش نقره صدقه داد. اسماء باز هم گرية پيامبر را ديد. اين بار طاقت نياورد. نتوانست نپرسد. پرسيد: "اين گريه براي چيست؟ هم امروز و هم روز تولد؟"
گفت: "گريه ميكنم براي نوه ام. روزي ميآيد كه يك عده ستمكار از بني اميه او را ميكشند."
-----------------
فاطمه خواب است. حسين گريه ميكند. يك دفعه گهواره شروع ميكند به تكان خوردن. صداي لالايي شنيده ميشود. حسين آرام ميگيرد. ماجرا را كه براي محمد (ص) تعريف ميكنند، ميگويد : "جبرئيل بوده، جبرئيل امين."
-----------------
خيلي دوستش داشت. خودش را از حسين و حسين را خود ميشمرد. روزي پيامبر روي منبر سخنراني ميكرد. ناگهان خطبه را قطع كرد و به ميان مسجد آمد. حسين كه زمين خورده بود را بغل گرفت و بوسيد و به نگاههاي متعجب مردم گفت:
"خدا به من چنين امر فرموده!"
-----------------
پيرمرد داشت وضو ميگرفت. صداي دو پسر بچه را شنيد. بحث ميكردند كه وضوي كدام شان درست است. پيرمرد توجهي نكرد. آمدند پيش او. گفتند: "ما وضو ميگيريم؛ شما ببينيد وضوي كداممان درست است." وضو گرفتند. صحيح و كامل. پيرمرد خندهاش گرفت. گفت: "وضوي هر دوتان حرف ندارد. اين منم كه با اين سن و سال اشتباهي وضو ميگيرم."
نقشه حسن و حسين گرفته بود.
--------------------------
پرسيد: "آن كسي كه آنجا وسط نشسته، كيست؟"
گفتند: "حسين، پسر علي."
پيش خودش گفت بروم قربه الي الله كمي به او فحش بدهم. آمد ايستاد روبرويش. تا ميتوانست فحش داد و لعنت كرد. هم خودش را، هم پدرش را. گفت شما منافقيد، شما اسلام را خراب كرديد و از اين حرفها. وقتي خسته شد دهانش را بست.
حسين گفت: "اهل شامي؟" مرد گفت: " بله". گفت: "ميدانم. شاميها اينطوري هستند. پس حتماً غريبي و جايي هم نداري. بيا برويم خانه ي ما. مهمان ما باش. غذايي بخور. استراحتي بكن."
مرد بعداً مي گفت: "دوست داشتم آن موقع زمين شكافته شود و من را ببلعد."
--------------------------
به آنهايي كه از اين و آن كمك ميخواستند ميگفت: "از كسي پول نخواهيد مگر براي فقر شديد يا پرداخت بدهي يا پرداخت ديه."
به آنهايي كه وضع مالي شان خوب بود ميگفت: "اگر كسي از شما پول خواست حتماً به او بدهيد. او با اين كار آبروي خودش را برده، شما با رد كردنش آبروي خودتان را نبريد."
----------------------
ميگفتند: "اي پسر پيامبر! چرا اين قدر از خدا ميترسي؟"
ميگفت: "فقط كسي در قيامت امنيت دارد كه در دنيا از خدا بترسد."
خودش وضو كه ميخواست بگيرد رنگش زرد ميشد، بدنش شروع ميكرد به لرزيدن.
--------------------------
رفتم پيش او و گفتم: "ضمانت كسي را كردهام و حالا به اندازهي يك ديه كامل بدهكار شدهام، پولش را ندارم. كمكم كنيد!" گفت: "سه سؤال ميپرسم. اگر يكي را جواب بدهي، يك سوم نيازت را به تو ميدهم، اگر دوتا، دو سوم و اگر به سه سؤالم جواب بدهي، همه بدهكاري ات را ميدهم.
- برترين اعمال؟ گفتم: "ايمان به خدا".
- زينت آدمي؟ گفتم: "دانشي كه با بردباري همراه باشد."
- اگر نداشت؟
- ثروتي كه با جوانمردي همراه باشد.
- اگر نداشت؟
- فقري كه با شكيبايي همراه باشد.
- اگر اين را هم نداشت.
مكث كردم. گفتم: "بهتر است صاعقه اي از آسمان بيايد و چنين آدمي را بسوزاند." خنديد. يك كيسهي پول داد و يك انگشتر. صدايش هنوز در گوشم است: "جدم ميگفت به هر كس به اندازه معرفتش بخشش كنيد."
-----------------------
بار اولي كه به مدينه ميرفتم. فقير بودم و غريب. پرسيدم: "دست و دلبازترين آدم اين شهر كيست؟" گفتند: "حسين بن علي." دنبالش گشتم. توي مسجد پيدايش كردم. مشغول نماز بود. جلويش ايستادم. شروع كردم به شعر خواندن. في البداهه. در مدح سخاوت و بخشندگياش. راه كه افتاد به سمت خانهاش، دنبالش رفتم و پشت در خانه اش ايستادم. كمي كه گذشت دستش را از لاي در بيرون آورد. چهار هزار دينار پول ريخته بود توي عبايش، داد دستم. چند بيت شعر هم خواند، انگار شرمنده باشد. گريه ام گرفت. گفت: "چرا گريه ميكني؟ نكند كم است؟" گفتم: "نه، گريه ميكنم براي اين دست ها كه چطور با اين همه بخشندگي زير خاك ميرود."
------------------------
غذاي هر روزمان تكه اي نان خشك بود، تازه آن هم اگر پيدا ميشد. آن روز هم مثل هميشه. نه، مثل هميشه نبود. خجالت كشيديم دعوتش كنيم اما، دل به دريا زديم. خواستيم همراهيمان كند.
لبخند روي لبهايش نشست. از اسب پايين آمد. نشست كنارمان. حسين مهمان ما شد با تكهاي نان خشك.
--------------------------
خودش هم ميدانست مستحق تنبيه است. چشمش كه به شلاق افتاد، رنگ از صورتش پريد. ياد قرآن افتاد؛ از اخلاق اربابش خبر داشت. گفت: "والكاظمين الغيظ!" حسين دستش را بالا آورد: "رهايش كنيد."
- والعافين عن الناس.
- از گناهت گذشتم.
- والله يحب المحسنين.
- تو را آزاد ميكنم در راه خدا با دو برابر حقوق هميشگيات.
-------------------
كسي حق نداشت اسم علي را بياورد مگر براي طعن و لعن و فحاشي. دستور معاويه بود. حسين بايد اسم پدر را زنده نگه ميداشت. اسم پسرهايش را گذاشت علي.
علي اكبر. علي اوسط. علي اصغر.
------------------
گفت: "يك وظيفه را انجام دهيد، بقيهي كارها درست ميشود؛ امر به معروف و نهي از منكر." يادشان آورد كه قرآن علماي يهود را سرزنش كرده بود به خاطر صبرشان بر ظلم و فساد جامعه و بيشتر گفت از اوضاع زمانة خودشان. اما كيسههاي پول بني اميه، گوشها را كر كرده بود.
-------------------
صبح مروان او را توي كوچه ديد. گفت: "يك نصيحتي ميخواهم به تو بكنم. اگر با يزيد بيعت كني هم براي دنيايت خوب است، هم براي آخرتت."
حسين گفت: "انا لله و انا اليه راجعون. آن وقت ديگر فاتحه اسلام خوانده است، با اين خليفه مگر چيزي هم از اسلام ميماند؟"
--------------------
نشست سر قبر پيامبر. آمده بود خداحافظي كند. حرفهايش را كه زد خوابش برد. خواب جدش را ديد. بغلش كرد و پيشانياش را بوسيد.
گفت: "حسين عزيزم! به پا خيز كه وقت وفا به پيمان است. معبودت ميخواهد تو را در قربانگاه ببيند."
منبع : كتاب جلوه هاي عاشقي
سند داستان ها:
منتهي الامال ج1ص337
2-بحارالانوار ج44ص198
3-موسوعةكلمات الحسين (ع)
4-سيره امام حسين (ع)ص29
5-منتهي الامال ج1ص20
6-سيره امام حسين (ع)ص32
7- سيره امام حسين (ع)ص52
8- بحارالانوار ج44ص196
9- منتهي الامال ج1ص342
10- منتهي الامال ج1ص342
11- بحارالانوار ج44ص195
12-انقلاب عاشوراص102
13-عقل سرخ ص86
14- منتهي الامال ج1ص357
15-لهوف ص90
منبع: گفتمان معنويت
پيام امام زمان (عج) به شيعيانشان :
اگر شيعيان ما - كه خداوند توفيق طاعت و بندگي خويش را به آنها بدهد-در راه وفاي به عهدي كه بر دوش دارند همدل مي شدند هرگز بركت ملاقات با ما از آنها به تاخير نمي افتاد و سعادت ديدار ما به سرعت نصيب آنها مي گشت آن هم ديداري بر اساس شناختي راستين و صداقتي از جانب آنان نسبت به ما.(نامه ي امام زمان عجل الله تعالي فرجه الشريف به شيخ مفيد رحمه الله عليه-الاحتجاج ج2 ص 602)
نكته ها:
1)عهد و پيماني كه شيعيان بر دوش دارند چيست؟
مراد از عهد در اينجا بنا بر شواهد و قرائن متعدد عهد ولايت و ياري امامان است.
امام صادق (ع) فرمودند:ما همان پيمان و عهد خداييم.هر كس به عهد ما وفا كند به عهد الهي وفا كرده است و هر كس با ما پيمان بشكند با خداوند پيمان شكسته است.(الكافي ج 1 ص 221)
در زيارت آل يس به حضرت چنين سلام مي كنيم:
سلام بر تو اي پيمان الهي كه وفاي به آن را خداوند از مردم گرفته و آن را محكم و موكد گردانده است.
در زيارت حضرت صاحب الامر (عجل الله فرجه)چنين آمده است:
و اين عهد و پيمان من با توست...پس جان و مال و فرزندان و خويشان و هر آنچه پروردگارم به من داده به پيشگاهت و در تو و آرمان ها و فرمان هايت تقديم مي كنم.(مفاتيح الجنان)
2)منظور از ملاقات و ديدار در اين نامه چيست؟
مقصود آشكار شدن عمومي و ظهور است و نه فقط تشرف شخصي.زيرا پرواضح است كه چنانچه همه ي شيعيان در وفاي به عهدي كه بر دوش دارند (يعني ياري امام)همدل مي شدند مي بايستي امام با همه ي آنها ديدار كند و در اين حالت ديگر غيبت معني ندارد و حضرت ظاهر خواهند شد .(آيت الله پورسيد آقايي كارشناس مباحث مهدويت فصل نامه ي مشرق موعود شماره ي 10 ص 27)
3)رمز ظهور بر اساس نامه ي فرج چيست؟
بنابر تصريح امام (عج) رمز فرج ايشان آن است كه شيعيان در راه ياري رساندن به حضرت همه يكدل و يكصدا شده و تمام امكانات و تجهيزات خود را براي تأسيس حكومت جهاني در اختيار ايشان بگذارند بنابراين پيام حضرت اين است :
گمان نكنيد ظهور امري است صد در صد الهي كه شما در آن هيچ نقشي نداريد بلكه اين امر در انتخاب شماست.
آيات و روايات هم بر اين مطلب تاكيد دارند كه :((ما بايد بخواهيم))
خداوند سرنوشت هيچ قومي را تغيير نمي دهد مگر آنكه آنها خود را تغيير دهند. (رعد 11)
تفسير نمونه ج 10 ص 145:((اين جمله كه در دو مورد از قرآن با تفاوت مختصري آمده است يك قانون كلي و عمومي را بيان مي كند.قانوني سرنوشت ساز و حركت آفرين و هشدار دهنده.اين قانون كلي كه يكي از پايه هاي اساسي جهان بيني و جامعه شناسي در اسلام است به ما مي گويد: مقدرات شما قبل از هر چيز و هر كس در دست خود شماست و هر گونه تغيير و دگرگوني در خوشبختي و بد بختي اقوام در درجه ي اول به خود آنها باز مي گشت مي كند...البته ماوراي اسباب و عوامل ظاهري يك سلسله مددهاي غيبي و الطاف الهي است كه در انتظار بندگان با ايمان و پر جوش و با اخلاص است.ولي آنها را هم بي حساب به كسي نمي دهند بلكه شايستگي و آمادگي لازم است.))
تفسير نسيم حيات ج 13 ص 122:((در قرآن بارها به قانون ((ان الله لا يغير ما بقوم حتّي يغروا ما بانفسهم))اشاره كرده است.تو به همان صورتي كه در مقابل آينه قرار بگيري منعكس مي شوي.اگر آنچه در نيت و عمل خود داريد تغيير دهيد خدا مطابق همان براي شما تحول ايجاد مي كند.پس مقدرات شما قبل از هر چيز و هر كس در دست شماست .شانس و طالع و اقبال و جادو هيچ كدام پايه ندارد...سكوت مردم و بي تفاوتي آنها نسبت به ظلم هايي كه به امامان مي شد موجب گرديد كه امام صادق ها منزوي (و تنها) شوند.))
پيامبر (ص) فرمودند :امام مانند كعبه است كه مردم بايد به نزد او روند نه اينكه او به سمت مردم آيد.(بحار الانوار ج 63 ص 353)
خواجه نصير الدين طوسي (ره)مي نويسد:غيبت و نبودن او (حضرت مهدي -عجل الله تعالي فرجه الشريف) از ناحيه ي ماست.(كشف المرصاد ص 285)
سيد محمد تقي موسوي اصفهاني (ره)تصريح مي كند:مانع ظهور و آشكار شدن آن حضرت ناشي از خود مردم است... بر مردم واجب است كه موانع ظهور را بر طرف سازند تا از نور مقدسش بهرمند شوند.(مكيال المكارم ج 1 ص 21)
آيت الله بهجت(قدس سره) فرمودند: سبب غيبت امام زمان (عجل الله فرجه) خود ما هستيم.چرا دستش را بسته ايم و خانه نشينش كرده ايم؟و اجازه نمي دهيم خود را نشان دهد؟(بهارانه ص35و38)
4)بين وفاي به عهد شيعيان و ظهور امام زمان (عج) چقدر فاصله است؟
امكان ندارد بين قيام شيعيان و ظهور امام زمان فاصله بيفتد.يعني شيعيان مي توانند با همدل شدنشان در راه ياري رساندن به امام زمان (عج) همين امسال را به سال فرج تبديل كنند.
دليل:
فرج امام زمان (عج)مصداق كامل امر به معروف و نهي از منكر است چون منكرات را از تمام سطح زمين پاك نموده و خوبي ها را جايگزين مي كند.زمين را پر از عدل و داد مي كند همچنان كه از ظلم و جور پر شده بود(معجم احاديث ج 7 ص 399)
حال اگر شيعيان نفرات و تجهيزات خود را (يعني آنچه بدان مهدي موعود (عج) نياز دارد) در اختيار ايشان بگذارند ولي امام قيام نكنند يا به تاخير اندازند در واقع به ادامه ي ظلم و ستم و فحشاء و ... راضي شده اند (نعوذ بالله)و چه طور ممكن است از يك امام معصوم چنين سر بزند؟!او كه فرزند حسين (ع) است كه براي امر به معروف و نهي از منكر قيام كرد!
دوباره به اين بخش از نامه توجه فرمائيد:((هرگز بركت ملاقات با ما براي آنها به تاخير نمي افتاد)) و ((سعادت ديدار ما به سرعت نصيب آنان مي گشت))!
5)اين زمينه سازي بر عهدي ي چه كساني است؟
از قسمت ((اگر شيعيان ما...)) اين بر مي آيد كه وظيفه ي مهيا كردن بستر و زمينه هاي ظهور بر دوش شيعيان است و امام زمان از ايشان چشم داشت ياري دارد نه افراد ديگري و از بين شيعيان شيعيان ايران :
آيت الله نجم الدين طبسي مي نويسند:
با اندكي دقت در سخنان معصومين (ع) به اين نتيجه مي رسيم كه آنان(معصومين) نسبت به ايران و مردم آن توجه خاصي داشتند و در موقعيت هاي مختلف از نقش آنان در ياري دين و زمينه سازي براي ظهور مهدي (عج) سخن گفته اند.(چشم اندازي به حكومت مهدي(عج) ص45 به بعد)
ابن عباس مي گويد:خدمت پيامبر(ص)از فارسيان سخن به ميان آمد.آن حضرت فرمودند:((اهل فرس از ما اهل بيت هستند)).(ذكر اصبهان ص11)
روزي اشعث به حضرت علي (ع) با اعتراض گفت:اي امير مومنان!چرا اين عجم ها (ايرانيان) پيرامون تو گرد آمده اند؟بر ما پيشي گرفته اند؟!
حضرت خشمگين شدند و در پاسخ گفتند:آيا به من فرمان مي دهيدتا آنان را از خود دور سازم؟هرگز من آنان را كنار نمي زنم تا از اهل جاهلان گردم!سوگند به خدايي كه دانه را شكافت و آفريدگان را آفريد آنان براي باز گرداندن شما به دين اسلام با شما به نبرد بر مي خيزند چنانكه شما براي اسلام آوردن در ميانشان شمشير ميكشيد.(شرح نهج البلاغه ج20 ص284)
ايرانيان در روايات به اين تعابير آمده اند:اهل فارس.عجم ها.اهل خراسان.اهل قم.اهل طالقان.اهل ري و ...
با برسي مجموع روايات به اين نتيجه مي رسيم كه در كشور ايران پيش از ظهور منجي اديان نظامي الهي و مدافع امامان معصوم (نظام فعلي) بر پا مي شود (شده است)كه مورد توجه حضرت اباصالح المهدي (ارواهنا له الفدا)است و نيز مردم ايران نقش عمده اي در قيام آن حضرت دارند (ان شاءالله هر چه سريع تر)و در اينجا به ذكر دو روايت بسنده مي كنيم...
رسول الله(ص) فرمودند:مردمي از مشرق زمين(ايران)قيام نموده و زمينه را براي قيام حضرت مهدي (عج) فراهم مي سازند.(كشف الغمه ج3 ص 267)
همچنين مي فرمايند:پرچم هاي سياهي از سمت مشرق خواهد آمد كه دل هاي آنان همانند پاره هاي آهن است .پس هر كس از حركت آنان آگاهي يافت به سوي آنان برود و با آنها بيعت كند هر چند لازم باشد كه بر روي يخ حركت كند.(بحار الانوار ج51 ص 87)
با توجه به آنچه گفته شد: (( امسال سال فرج است اگر بخواهيم ))
او فقط رضاي خدا را جست و جان خويش و اهل بيت خويش و اصحاب خويش را با خداوند معامله نمود.
تحمل تشنگي و رنجهاي عاشورا و اسارت اهل بيت او براي رضاي رب العالمين بود تا مكتب و دينش زنده بماند تا جامعه گرفتار در ظلم آزاد گردد.
او خواست مسلماناني كه پيامبر و علي و فاطمه را فراموش كرده بودند دوباره برگرداند،
او ميخواست مردم اسير و برده دنيا و خواهشهاي نفساني خويش نشوند،
او ياد و خاطره معاد را زنده گردانيد،
او ميخواست مكتب توحيدي لا اله الا الله باقي بماند،
او ميخواست بيت المال مسلمانان كه در دست جنايتكاران افتاده بود و همه حيف و ميل ميشد به مسلمين بازگرداند،
او ميخواست دوباره قرآن همراه با فهم حقايق تلاوت گردد،
نام او، ياد او، خاطره شگفت انگيز او و داستان شگرف كربلاى او، همه و همه در طول تاريخ براى همه نسلها نيروبخش، حيات آفرين، پندآموز، اميدزا و انقلاب گستر است.
به راستى كدامين ملت را ميتوان سراغ گرفت كه با روح و خون حسين همگرايى كنند و به افتخارات معنوي آن نائل نشوند ؟
خون حسين، مايه حيات بخشى است كه در گذر زمان بر كالبد ملتها دميده مىشود و آنها را به زندگى فرا مىخواند و حضرت سيدالشهدا(ع) زنده جاويدى است كه هر سال، دوباره شهيد مىشود و همگان را به يارى جبهه حق زمان خود، دعوت مىكند و عظمت واقعه عاشورا و قهرمانانش را متجلي مي سازد.
باشد كه با سيره و خلق وخوي او زندگيمان را رنگ الهي ببخشيم و به گونه اي دوستي با او و خاندانش را ابراز كنيم كه چگونه زيستن، چگونه مردن، و آزادگي را از او درك نموده باشيم. چرا كه شناخت هدف و سرلوحه قرار دادن آرمان هاي امام حسين(ع) سرآغاز درك آزادي و آزاد انديشي است ...
و اينك امشب ....
پدر
پسر
عشق
مهر و وفا
محبت پدري
علي اكبر
حسين
علي جان تو اذان بگو
اي شبح پيامبر
اي نور ديده من
علي اكبر اماده جنگ شد
مي گويند كه او اولين نفر از بني هاشم بود
به جنگ رفت
چه زيبا نبرد كرد
عطش بر او غلبه كرد
به سمت پدر امد
پدر
اب
عطش
و دوباره ميدان
جنگ با دشمن خدا
اين بار علي اكبر ......
بر روي اسب افتاد
وخون جلوي چشمان اسب را گرفت
اسب راه را گم كرد
و اسب به جاي خيمه به سمت دشمن تاخت
واي من
واي من
علي اكبر ......
ولدي علي
حسين خودرا به بالاي سر علي اكبر رساند
ولدي علي
خواست بدن بي جان علي را به خيمه بياورد
اما ...........
شايد اين جا بود كه فرمود
جوانان بني هاشم بياييد
بدن علي اكبر تكه تكه شده بود
خواهر به دادش رسيد
بدن را در عبا جمع كرد
واي برمن
واي بر من
و اينك امشب .....
كودك شش ماهه
عطش
مادر بي تاب
عطش
عمه بي نوا
عطش
نازدانه هاي اهل بيت
عطش
مي داني يعني چه ؟
شش ماه
شير خوار
شب عطش
راه فرات بسته شد .
نه تنها فاطمه بلكه اهل اسمان دل شكسته شدند
اب بر ال بني هاشم حرام شد
مهريه مادر
اب
اب
اب
دشمن
خيمه
حرم
گريه .......گريه ............
گريه....و باز هم گريه
زن ها و بچه ها .....
گريه .......اب ...عطش
و او تلظي مي كرد
چون ماهي ها. لب ها را بازو بسته مي كرد .
شايد براي اب . يك قطره بسش بود
اما سنگدلان نشنيدن ........
حرمله.........سفيدي گلو
عظيم ترين مصيبت براي امام حسين(ع)
دست هارا زير گردنش گرفت
و ان خون هارا به اسمان پاشيد
حتي يك قطره از خونش به زمين نچكيد همه به اسمان رفت
شايد ان يك مشت همه خون علي اصغر بود
روزي كه در جام شفق مل كرد خورشيد
بر خشك چوب نيزهها گل كرد خورشيد
شيد و شفق را چون صدف در آب ديدم
خورشيد را بر نيزه گوئي خواب ديدم
خورشيد را بر نيزه؟ آري اينچنين است
خورشيد را بر نيزه ديدن سهمگين است
بر صخره از سيب زنخ بر ميتوان ديد
خورشيد را بر نيزه كمتر ميتوان ديد
در جام من مي پيش تر كن ساقي امشب
با من مدارا بيشتر كن ساقي امشب
بر آبخورد آخر مقدَّم تشنگانند
مي ده حريفانم صبوري ميتوانند
اين تازه رويان كهنه رندان زمينند
با ناشكيبايان صبوري را قرينند
من صحبت شب تا سحوري كي توانم
من زخم دارم من صبوري كي توانم
تسكين ظلمت شهر كوران را مبارك
ساقي سلامت اين صبوران را مبارك
من زخمهاي كهنه دارم بي شكيبم
من گرچه اينجا آشيان دارم غريبم
من با صبوري كينه ديرينه دارم
من زخم داغ آدم اندر سينه دارم
من زخمدار تيغ قابيلم برادر
ميراثخوار رنج هابيلم برادر
يوسف مرا فرزند مادر بود در چاه
يحيي! مرا يحيي برادر بود در چاه
از نيل با موسي بيابانگرد بودم
بر دار با عيسي شريك درد بودم
من با محمد از يتيمي عهد كردم
با عاشقي ميثاق خون در مهد كردم
بر ثور شب با عنكبوتان ميتنيدم
در چاه كوفه واي حيدر ميشنيدم
بر ريگ صحرا با اباذر پويه كردم
عمار وَش چون ابر و دريا مويه كردم
تاوان مستي همچو اشتر باز راندم
با ميثم از معراج دار آواز خواندم
من تلخي صبر خدا در جام دارم
صفراي رنج مجتبي در كام دارم
من زخم خوردم صبر كردم دير كردم
من با حسين از كربلا شبگير كردم
آن روز در جام شفق مل كرد خورشيد
بر خشك چوب نيزهها گل كرد خورشيد
فريادهاي خسته سر بر اوج ميزد
وادي به وادي خون پاكان موج ميزد
بي درد مردم ما خدا، بي درد مردم
نامرد مردم ما خدا، نامرد مردم
از پا حسين افتاد و ما برپاي بوديم
زينب اسيري رفت و ما بر جاي بوديم
از دست ما بر ريگ صحرا نطع كردند
دست علمدار خدا را قطع كردند
نوباوهگان مصطفي را سربريدند
مرغان بستان خدا را سربريدند
دربر گريز باغ زهرا برگ كرديم
زنجير خائيديم و صبر مرگ كرديم
چون بيوهگان ننگ سلامت ماند برما
تاوان اين خون تا قيامت ماند برما
روزي كه در جام شفق مل كرد خورشيد
بر خشك چوب نيزهها گل كرد خورشيد
عزاداري و مجالس تعزيه، يكي از عناصر و عوامل برجستهاي است تا آموزههاي نظري و عملي امامان راستين، به نسلهاي آينده منتقل شود.
فلسفه عزاداري براي ائمه (عليهم السلام)
فلسفه و حكمت عزاداري را ميتوان در امور ذيل، رهيابي كرد:
الف. محبت و دوستي: قرآن و روايات، دوستي خاندان رسول اكرم (صلي الله عليه و آله) و اهلبيت (عليهم السلام) را بر مسلمانان واجب كرده است. ( شوري، آيه 23؛ هود ، آيه 29؛ ميزانالحكمه، ج 2، ص 236) روشن است كه دوستي لوازمي دارد و محبّ صادق، كسي است كه شرط دوستي را به جا آورد. يكي از مهمترين لوازم دوستي، هم دردي و هم دلي با دوستان در مواقع سوگ يا شادي آنان است؛( المحبة في الكتاب والسنة، ص 169 - 170 و 181 - 182). از اين رو در احاديث، بر برپايي جشن و سرور در ايام شادي اهلبيت (عليهم السلام) و ابراز حزن و اندوه در مواقع سوگ آنان، تأكيد فراوان شده است.
حضرت علي (عليه السلام) در روايتي ميفرمايد: «شيعه و پيروان ما در شادي و حزن ما شريكند». «يفرحون لفرحنا و يحزنون لحزننا»( بحارالانوار، ج 44، ص 287.) امام صادق (عليه السلام) نيز فرمودند:. «شيعيان ما پارهاي از خود ما بوده واز زيادي گل ما خلق شدهاند؛ آنچه كه ما را بدحال يا خوشحال ميسازد، آنان را بدحال و خوشحال ميگرداند.» ( امالي، ص 305)
اين وظيفه عقلاني و شرعي، ايجاب ميكند كه در ايام عزاداري اهلبيت (عليهم السلام)، حزن و اندوه خود را به «زبان حال»؛ يعني، با اشك، آه و ناله و زاري، از نظر خوراك، با كم خوردن و كم آشاميدن مانند افراد غمزدهطبق فرموده امام صادق (عليه السلام) به معاوية بن وهب، «عزاداران سيدالشهدا در روز عاشورا از آب و غذا دوري جويند تا آن كه يك ساعت از وقت فضيلت نماز عصر بگذرد، و در حد لزوم به غذاي معمول صاحبان مصيبت، سدّ جوع و عطش كنند».( تاريخ النياحة الامام الشهيد الحسين بن علي، ج 1، صص 157-159). و از نظر پوشاك، با پوشيدن لباسي كه از حيث جنس و رنگ و نحوه پوشش در عرف، حكايتگر اندوه و ناراحتي است، آشكار سازيم.
ب. انسانسازي: از آنجا كه در فرهنگ شيعي، عزاداري بايد از سر معرفت و شناخت باشد؛ همدردي با آن عزيزان، در واقع يادآوري فضايل، مناقب و آرمانهاي آنان بوده و بدين شكل، آدمي را به سمت الگوگيري و الگوپذيري از آنان سوق ميدهد.
فردي كه با معرفت در مجالس عزاداري، شركت ميكند؛ شعور و شور، شناخت و عاطفه را درهم ميآميزد و در پرتو آن، انگيزهاي قوي در او پديدار گشته و هنگام خروج از مراسم عزاداري، مانند محبي ميشود كه فعّال و شتابان، به دنبال پياده كردن اوصاف محبوب در وجود خويشتن است.
ج. جامعهسازي: هنگامي كه مجلس عزاداري، موجب انسانسازي گشت؛ تغيير دروني انسان به عرصه جامعه نيز كشيده ميشود و آدمي ميكوشد تا آرمانهاي اهلبيت (عليهم السلام) را در جامعه حكمفرما كند.
به بيان ديگر، عزاداري بر اهلبيت (عليهم السلام)؛ در واقع با يك واسطه زمينه را براي حفظ آرمانهاي آنان و پياده كردن آنها فراهم ميسازد. به همين دليل ميتوان گفت: يكي از حكمتهاي عزاداري، ساختن جامعه براساس الگوي ارائه شده از سوي اسلام است.
د. انتقالدهنده فرهنگ شيعي به نسل بعد: كسي نميتواند منكر اين حقيقت شود كه نسل جديد در سنين كودكي، در مجالس عزاداري با فرهنگ اهلبيت (عليهم السلام) آشنا ميشوند. به راستي عزاداري و مجالس تعزيه، يكي از عناصر و عوامل برجستهاي است تا آموزههاي نظري و عملي امامان راستين، به نسلهاي آينده منتقل شود. مراسم عزاداري، به دليل قالب و محتوا، بهترين راه براي تعليم و تربيت نسل جديد و آشنايي آنان با گفتار و كردار اهلبيت (عليهم السلام) است.
بعد از اين مقدمه اين نوشتار را با چند پرسش و پاسخ در باب عزاداري ادامه مي دهيم:
سوال: آيا كراهتي كه در پوشيدن مشكي وجود دارد، لباس عزايِ امام حسين عليهالسلام را هم شامل ميشود؟
جواب: پوشيدن لباس سياه در عزاي امام حسين عليهالسلام مطلوب است.
آيت الله صافي گلپايگاني(مد ظله)
جواب: اگر موجب وهن مذهب يا مۆمنين يا مراسم عزادارى معصومين «عليهم السلام» باشد، جايز نيست و در هر حال بهتر است مۆمنين مراعات شۆون عزادارى معصومين «عليهم السلام» بويژه سيد و سالار شهيدان اباعبدالله الحسين «عليه السلام» را بنمايند.
آية الله خامنه اي(مد ظله)
جواب: عزاداري خامس آل عبا از مهمترين شعائر ديني و رمز بقاي تشيع مي باشد ولي بر عزاداران عزيز لازم است از كارهايي كه موجب وهن مذهب مي گردد و يا آسيبي به بدن آنها وارد مي كند خودداري كنند.
آية الله مكارم شيرازي (دام ظله)
واينك امشب......
غريب مدينه
غربت
غم يتيمي
عمو و بازامانت داري
قاسم ابن الحسن
13 بهار از عمرش گذشته
هنگام داماديش است
عمو برايش ارزوها دارد
عمه
مادر هرچه به عمو التماس كردم نشد
مادر غم را در چهره پسر مي بيند طاقت نمي اورد
نگران نباش پسرم الان خودم درست مي كنم
از جاي خود بلند مي شود
يك امانت پيش من داري
بازوبند را به دستش مي بندد
اين امانت پدرت هست حالا برو
وعمو با يدن بازوبند و خواندن نامه برادر رضا مي شود
و قاسم اذن جنگ مي گيرد.
بي بي ها ي حرم اورا اماده مي كنند
و او راهي مي شود
وعمو تنها مي ماند .
و صداي عمو حسين به گوش مي رسد
خدايا چگونه عموخودرا به بالاي سر قاسم رساند
و قاسم زير سم اسب ها .............
قاسمم چه قد كشيده اي پسرم
راز ضريح شش گوشه
اما چرا برخلاف ضريح و مرقد امان ديگر، ضريح مرقد مطهر سيدالشهدا(ع) شش گوشه ساخته شده است.
در اين باره روايت هاي گوناگوني وجود دارد. اما مجموع اين روايت ها و آن چه نزديك تر به منطق به نظر مي رسد، آن چيزي است كه شيخ مفيد(ره) در كتاب «الارشادات» آورده است. او در بخشي از اين كتاب نام 17 نفر از شهداي بني هاشم در روزعاشورا را ذكر كرده و نوشته است:«آنان پايين پاي آن حضرت در يك قبر (گودي بزرگ) دفن شدند و هيچ اثري از قبر آنان نيست و فقط زائران با اشاره به زمين در طرف پاي امام ـ عليه السّلام ـ آنان را زيارت ميكنند و علي بن الحسين ـ عليهم السّلام ـ (علي اكبر) از جملة آنان است.برخي گفتهاند: محل دفن علي اكبر نسبت به قبر امام حسين ـ عليه السّلام ـ نزديكترين محل است.»
در بعضي از روايات ديگر از جمله كتاب «كامل الزيارات» جعفر بن محمد قمي هم آمده است: «امام سجاد ـ عليه السّلام ـ (با قدرت امامت و ولايت) به كربلا آمد و بنياسد را سرگردان يافت، چون كه ميان سرها و بدنها جدايي افتاده بود و آنها راهي براي شناخت نداشتند، امام زين العابدين ـ عليه السّلام ـ از تصميم خود براي دفن شهيدان خبر داد، آن گاه به جانب جسم پدر رفت، با وي معانقه كرد و با صداي بلند گريست، سپس به سويي رفت و با كنار زدن مقداري كمي خاك قبري آماده ظاهر شد، به تنهايي پدر را در قبر گذاشت و فرمود: با من كسي هست كه مرا كمك كند و بعد از هموار كردن قبر، روي آن نوشت: «هذا قبر الحسين بن علي بن ابي طالب الّذي قتلوه عطشاناً غريباً»؛ اين قبر حسين بن علي بن ابي طالب است، آن حسيني كه او را با لب تشنه و غريبانه كشتند. پس از فراغت از دفن پدر به سراغ عمويش عباس ـ عليه السّلام ـ رفت و آن بزرگوار را نيز به تنهايي به خاك سپرد. سپس به بنياسد دستور داد تا دو حفره آماده كنند، در يكي از آنها بنيهاشم و در ديگري ساير شهيدان را به خاك سپردند، نزديكترين شهيدان به امام حسين ـ عليه السّلام ـ فرزندش علي اكبر ـ عليه السّلام ـ است؛ امام صادق ـ عليه السّلام ـ در اينباره به عبدالله بن حمّاد بصري فرموده است: امام حسين ـ عليه السّلام ـ را غريبانه كشتند، بر او ميگريد كسي كه او را زيارت كند غمگين ميشود و كسي كه نميتواند او را زيارت كند دلش ميسوزد براي كسي كه قبر پسرش را در پايين پايش مشاهده كند.
بنابراين به نظر مي رسد گوشه هاي اضافي ضريح مطهر امام حسين(ع) محل دفن پسر بزرگ ايشان يعني حضرت علي اكبر(ع) باشد و محل دفن نوزاد شش ماهه اباعبدالله الحسين(ع) يعني علي اصغر(ع) نيز روي سينه پيكر مطهر امام حسين(ع) باشد.
حجت الاسلام دكتر ناصر رفيعي شامگاه شنبه در جمع عزاداران حسيني در شبستان امام خميني(ره) حرم مطهر حضرت معصومه(س) در ادامه مبحث بررسي سيماي امام حسين(ع) در كلام ائمه معصومين(ع) ابراز داشت: تمام خوبيها در خصلت كرامت گنجانده شده و اهل بيت(ع) خاندان كرامت هستند و در روايات آمده، حسين بن علي(ع) معلم كرامت و جوانمردي است.
وي عنوان كرد: كرامت چشمهاي است كه اگر در انسان جاري شود، قول، رزق، نگاه و تمام اعمال و رفتار آدمي كريمانه ميشود.
حجت الاسلام رفيعي عنوان كرد: قرآن ميفرمايد كافران فكر نكنند وقتي به آنها مهلت داده ميشود دوستشان داريم و انسان نبايد سفره دل خود را پيش مردم باز كند و از خداوند در مشكلات گله و شكايت كند.
امام حسين(ع) اكرم الناس است
عضو هيئت علمي جامعة المصطفي العالميه با بيان اينكه انسان ميتواند با خداوند درد و دل كند اما نبايد از خدا شكايت كرد افزود: امام حسين(ع) در روز عاشورا از خداوند شكايتي نكرد و اگر حوادث عاشورا را مرور كنيم چيزي جز رضايت امام حسين(ع) نميبينيم.
وي با بيان اينكه امام حسين(ع) اكرم الناس است چرا كه هيچگاه در سختيها و مشكلات شكوه نكرد اظهار داشت: در روايت آمده، كريم كسي است بدون آنكه دست نياز به او دراز كنيم او خودش كمك ميكند و افراد زيادي در تاريخ وجود داشتند كه نزد امام حسين(ع) ميآمدند و از ايشان طلب ياري ميكردند و امام حسين(ع) نيز بدون هيچ محدوديتي به آنها كمك ميكرد اما به
آنها ميفرمود اگر در زندگي گرفتار شديد سراغ افراد بيدين نرويد.
فرو بردن خشم، خوش اخلاقي و پوشيدن نگاه از نامحرم از نشانههاي انسان كريم است
حجت الاسلام رفيعي ادامه داد: در روايات آمده است كه سه چيز نشانه كرامت است كه يكي از آنها خوش اخلاقي و اخلاق نيكو است.
استاد حوزه علميه قم با بيان اينكه از ديگر نشانههاي كرامت در روايات، فرو بردن خشم و بخشيدن است ابراز داشت: يكي ديگر از ويژگيهاي انسان كريم فرو بردن چشم از نامحرم است و انسان كريم به خود اجازه نميدهد كه به ناموس ديگران نگاه كند.
عضو هيئت علمي جامعة المصطفي العالميه تصريح كرد: انسان كريم دگر گرا، اهل بخشش و گذشت است و نگاه خود را از حرام ميبندد و اهل شكوه به خدا نيست كه اين ويژگيها باعث خواهد شد تا انسان زير بار ظلم نرود.
وي با بيان اينكه امام حسين(ع) در برابر حربن يزيد رياحي خشم خود را فرو برد و او را بخشيد و با دست خود در لحظه شهادتش به بالين او حاضر شد افزود: اگر افراد بتوانند خشم خود را فرو ببرند دعواهاي خانوادگي به حداقل خود خواهد رسيد، چرا كه منشاء تمام دعواها و قتلها عدم كنترل خشم است.
حجت الاسلام رفيعي عنوان كرد: در صحنه كربلا كسي جرأت مبارزه فردي با سيدالشهداء(ع) را نداشت، اما فردي از شام كهشناختي از اهل بيت(ع) نداشت به جنگ تن به تن با امام حسين(ع) آمد كه در همان لحظه اول امام او ا مضروب كرد و وقتي بالاي سرش آمد به او فرمود ميخواهي بگويم به كمكت بيايند و زخمت را مرهم گذارند.
دين هر كس به اندازه كرامت او است
عضو هيئت علمي جامعة المصطفي العالميه تصريح كرد: در روايت داريم دين هر كس به اندازه كرامت او است كه بايد در زندگي سعي كنيم كردار و گفتارمان كرامانه باشد.
وي ادامه داد: اغلب كساني كه خواستند در روز عاشورا اذن ميدان بگيرند و به جنگ با لشكر عمر سعد بروند امام حسين(ع) به آنها ميگفت كه برگرديد و با اصرار اصحاب به آنها اجازه ميدان ميداد.
ملائكه آسمان از صبر امام حسين(ع) در روز عاشورا تعجب كردند
استاد حوزه علميه قم گفت: ملائكه آسمان از صبر امام حسين(ع) در روز عاشورا تعجب كردند و امام نسبت به همه اصحابش صبورانه رفتار كرد و حتي به عمر سعد فرمود، اگر اين جنگ را كنار بگذاري باغي كه مدينه دارم را رايگان به تو خواهم داد.
حجت الاسلام رفيعي با بيان اينكه اهل بيت(ع) معدن رسالت هستند، افزود: اين بدان معنا است كه ائمه(ع) رسالت خداوند را گسترش دادند و خداوند نيز به پيامبر(ص) فرمود، اگر علي(ع) را به عنوان جانشين خود معرفي نكني رسالتت را انجام ندادهاي.
كتاب «طوباي كربلا» شامل سخنان عارف و سالك طريق الهي، ميرزا اسماعيل دولابي درخصوص عنايات امام حسين(ع) به اولياي خداست. يكي از مباحث اين كتاب به بيان ثواب روضه و گريه بر امام حسين(ع) پرداخته است كه ما آن را براي عاشقان اين امام همام بيان ميكنيم.
روايات مختلفي درباره ثواب روضه و گريه بر امام حسين(ع) وجود دارد كه به اختصار در ادامه ميآيد:
الف ـ شيخ جليل، ابن قولويه قمي از ابن خارجه روايت كرده است: روزي خدمت امام صادق(ع) بوديم، از حضرت امام حسين(ع) ياد كرديم، امام صادق(ع) بسيار گريست، آن گاه فرمود: امام حسين(ع) فرمودند: من كشته گريه و زاري هستم، هيچ مؤمني مرا ياد نميكند مگر آنكه گريان ميشود.
* گرياندن و اشك ريختن در سوگ امام حسين(ع) موجب بهشتي شدن افراد ميشود
ب ـ شيخ طوسي و شيخ مفيد از ابان بنتغلب روايت كردهاند كه امام صادق(ع) فرمود: آههاي سوزان و اندوهناك براي مظلوميت ما «تسبيح»، اندوه براي امر ما «عبادت» و پوشاندن اسرار ما از بيگانگان «جهاد در راه خدا» است، همچنين فرمود: واجب است كه اين حديث با آب طلا نوشته شود.
ج ـ به سند معتبر از ابوعماره منشد (شعر خوان) روايت شده است:
روزي حضور امام صادق(ع) شرفياب شدم، حضرت فرمود: شعري در مرثيه امام حسين(ع) به آن روشي كه بين خودتان مرسوم است بخوان.
همين كه شروع كردم به خواندن، حضرت گريان شد. من مرثيه ميخواندم و آن بزرگوار ميگريست تا آنكه صداي گريه از منزل آن حضرت بلند شد و صداي گريه زنها نيز از پشت پرده برخاست. وقتي روضه تمام شد، حضرت فرمود: هر كس در مرثيه امام حسين(ع) شعري بخواند و پنجاه نفر را بگرياند، بهشت بر او واجب ميشود، هر كس ده نفر را بگرياند بهشت بر او واجب ميشود، هر كس يك نفر را بگرياند بهشت بر او واجب ميشود و هر كس مرثيه بخواند و خود بگريد، بهشت بر او واجب ميشود و هر كس خود را به صورت گريه كننده درآورد بهشت بر او نيز واجب خواهد شد.
د ـ جناب ميرحامد حسين نقل كرد كه محمد بن سهل، ياركميت گفت: من و كميت در ايام تشريق بر امام صادق(ع) وارد شديم، كميت به امام عرض كرد: فدايت شوم! اجازه ميدهيد چند بيت شعر در محضرتان بخوانم؟ حضرت فرمود: اين ايام، عزيز و محترم است (كنايه از آنكه خواندن شعر در اين ايام شايسته نيست) كميت عرض كرد: اين اشعار در حق شما است. حضرت فرمود: بخوان و فرستاد اهل بيتش را حاضر ساختند كه آنها هم بشنود، آنگاه كميت اشعار خود را خواندن و حاضران بسيار گريستند، امام صادق(ع) دستهاي مباركش را بلند كرد و گفت:
«اللهم اغفر كميت ما قدم و ما أخّر و ما أسّر و ما اعلن و اعطه حتي يرضي؛ بارالها! گناهان گذشته و آينده كميت را و گناهاني كه آشكار و نهان انجام داده بيامرز و به او ببخش و به او عطا كن تا راضي شود.
* حتي مردم عصر جاهليت هم قتال در ماه محرم را حرام ميدانستند
ه ـ شيخ صدوق از ابراهيم بن ابي محمود، روايت كرد كه حضرت رضا(ع) فرمودند:
محرم، ماهي است كه اهل جاهليت، قتال در آن ماه را حرام ميدانستند؛ اما اين امت جفاكار، خون ما را در آن ماه، حلال دانستند و هتك حرمت كردند و زنان و فرزندان ما را در آن ماه، اسير كردند و آتش در خيمههاي ما افروختند و اموال ما را غارت كردند و حرمت حضرت رسالت را در حق ما رعايت نكردند. مصيبت روز شهادت امام حسين(ع) ديدههاي ما را مجروح كرده و اشك ما را جاري ساخته است و زمين كربلا تا روز قيامت وارث اندوه و بلاي ما است، پس بر مثل حسين(ع) بايد بگريند گريه كنندگان. همان گريه بر آن حضرت، گناهان بزرگ را فرو ميريزد.
سپس حضرت فرمودند: همين كه محرم ميشد، كسي پدرم را خندان نميديد و تا دهم محرم، اندوه و حزن پيوسته بر آن حضرت غالب ميشد. وقتي روز عاشورا ميرسيد، آن روز، روز مصيبت و گريه او بود و ميفرمود: امروز، روزي است كه حسين(ع) كشته شد.
و ـ ابوقولويه قمي، به سند معتبر از ابوهارون مكفوف روايت كرده است: خدمت امام صادق(ع) مشرف شدم، حضرت فرمود:
براي من مرثيه بخوان.
من شروع كردم به خواندن مرثيه. حضرت فرمود: نه اين طور؛ بلكه چنان بخوان كه نزد خودتان متعارف است و كنار قبر امام حسين(ع) ميخوانيد. من نيز خواندم. حضرت گريست من ساكت شدم، حضرت فرمود: بخوان. من خواندم تا آن اشعار را تمام كردم. حضرت فرمود: باز هم براي من مرثيه بخوان. من اين اشعار را خواندم:
يا مريم قومي و اند بي مولاك
و عليالحسين فاسعدي ببكاك
پس حضرت گريست و زنها هم گريستند. وقتي آرام گرفتند، حضرت فرمود: اي ابوهارون! هر كس براي حسين(ع) مرثيه بخواند و ده نفر را بگرياند، بهشت بر او واجب ميشود. پس يك يك از ده كم كرد تا آنكه فرمود: هر كس مرثيه بخواند و يك نفر را بگرياند، بهشت براي او واجب ميشود، سپس فرمود: هر كس امام حسين(ع) را ياد كند و خود گريه كند، بهشت بر او واجب ميشود.
* آن گونه بر حسين(ع) ميگريم كه آثار مصيبت در من آشكار شود
ز ـ به سند معتبر از مسمع روايت شده است: امام صادق(ع) به من فرمود: اي مسمع! آيا توجه به زيارت قبر امام حسين(ع) ميروي؟ من عذر آوردم كه با توجه به دشمنان زياد، براي انجام چنين كاري، ايمني ندارم.
فرمود: آيا مصائب آن بزرگوار را به ياد ميآوري؟ عرض كردم: آري! آن گونه ميگريم كه آثار مصيبت در من آشكار ميشود.
حضرت فرمود: به درستي كه تو از آناني كه زاري ميكنند براي ما، شاد ميشوند براي شادي ما، اندوهناك ميشوند براي اندوه ما، خائف ميشوند براي خوف ما و ايمن ميشوند براي ايمني ما؛ به زودي خواهي ديد كه پدرانم هنگام مرگ نزد تو حاضر شوند و به ملكالموت درباره تو سفارش كنند و به تو از فرزند خويش مهربانتر باشند. آنگاه حضرت گريست و من نيز گريستم.
از زماني كه حضرت اباعبدالله الحسين(ع) رداي شهادت را بر تن كرد 1373 سال ميگذرد، در اين ميان ائمه معصومين با بازخواني حادثه عاشورا فضايي را براي شيعه ترسيم كردند تا در پرتو آن ياد، نام و جانفشاني امام حسين(ع) براي هميشه تا روز قيامت باقي بماند.
روايت ائمه از واقعه جانسوز كربلا در قالب احاديث در كتابهاي روايي و تاريخي به ثبت رسيده است، شرح حادثه دشت نينوا آن هم از زبان اولاد حسين(ع) رنگ و بويي دارد، چرا كه پرده از واقعيتي بر ميدارد كه كمتر كسي ميتواند به آن ايرادي وارد سازد.
يكي از اين فرزندان، امام علي بن موسيالرضا(ع) است كه به روضهخواني براي جد بزرگوارش ميپردازد.
*توصيهاي كه امام براي روز عاشورا به شعيان كردند
امام رضا(ع) فرمودند: هر كس روز عاشورا به دنبال انجام كارها و حوائج خود نرود، خداوند حوائج دنيا و آخرت او را بر آورده سازد و هر كس كه روز عاشورا، روز مصيبت و حزن و گريهاش باشد، خداوند روز قيامت را روز شادى و سرورش قرار خواهد داد و در بهشت چشمانشان به ديدار ما روشن خواهد شد و هر كس روز عاشورا را روز بركت بنامد و براى منزلش چيزى در آن روز ذخيره كند، آنچه ذخيره كرده است، بركت نخواهد داشت، و در روز قيامت همراه يزيد، عبيدالله بن زياد و عمر بن سعد- لعنهم الله- در پستترين درجه جهنم محشور خواهد شد.
* اى ابن شبيب! اگر ميخواهى گريه كنى، بر حسين(ع) گريه كن
ريّان بن شبيب گويد: در اولين روز محرم به خدمت امام رضا(ع) رسيدم، حضرت فرمودند: آيا روزه هستى؟ عرض كردم: خير، فرمود: امروز، روزى است كه زكريا(ع) پروردگارش را خواند و گفت: «رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاءِ» و خداوند دعاى او را مستجاب كرد و به ملائكه دستور داد كه به زكريا- كه در محراب در حال نماز بود- بگويند كه خدا به تو يحيى را مژده مىدهد، پس هر كس اين روز را روزه بدارد و سپس دعا كند، خداوند همان طور كه دعاى زكريّا را مستجاب كرد، دعاى او را نيز مستجاب مىكند.
سپس فرمود: اى ابن شبيب! محرم ماهى است كه اهل جاهليت به احترام آن، ظلم و جنگ را حرام كرده بودند ولى اين امّت، احترام آن و احترام پيغمبر خود را حفظ نكردند، در اين ماه اولاد او را كشتند و زنانش را اسير كردند و وسايلش را غارت كردند، خداوند هرگز اين كارشان را نبخشد!
*4 هزار فرشتهاي كه تا روز ظهور حجت(عج) بر مزار امام حسين(ع) حضور دارند
اى ابن شبيب! اگر ميخواهى گريه كنى، بر حسين بن على بن ابيطالب(ع) گريه كن، زيرا او را همچون گوسفند ذبح كردند و از بستگانش، 18 نفر به همراهش شهيد شدند كه در روى زمين نظير نداشتند، آسمانهاى هفتگانه و زمينها به خاطر شهادتش گريستند و 4 هزار فرشته براى يارى او به زمين آمدند، ولى تقدير الهى نبود و آنها تا قيام قائم عليه السّلام در نزد قبرش با حال نزار و ژوليده باقى هستند و از ياوران قائم(عج) هستند و شعارشان «يا لثارات الحسين» است.
*چه هنگام از آسمان خاك قرمز باريد
اى ابن شبيب! پدرم از پدرش از جدّش(ع) به من خبر داد كه وقتى جدّم حسين(ع) شهيد شد، از آسمان خون و خاك قرمز باريد.
اى ابن شبيب! اگر به گونهاى بر حسين گريه كنى كه اشكهايت بر گونههايت جارى شود، خداوند هر گناهى كه مرتكب شده باشى- چه كوچك، چه بزرگ، چه كم و چه زياد- خواهد بخشيد.
*راهكار امام رضا(ع) براي لقاءالله
اى ابن شبيب! اگر دوست دارى پاك و بدون گناه به ملاقات خدا بروى، به زيارتحسين برو.
اى ابن شبيب! اگر دوست دارى با پيامبر اكرم(ص) در غرفههاى بهشت همراه باشى، قاتلان حسين را لعنت كن.
*توصيه امام رضا(ع) براي به دست آوردن ثواب شهداي كربلا
اى ابن شبيب! اگر دوست دارى ثوابى مانند ثواب كسانى كه همراه حسين بن على(ع) شهيد شدند داشته باشى، هر گاه به ياد او افتادى بگو: «يا لَيْتَنِي كُنْتُ مَعَهُمْ فَأَفُوزَ فَوْزاً عَظِيماً» (اى كاش با آنان مىبودم و به فوز عظيم ميرسيدم).
اى ابن شبيب! اگر دوست دارى با ما در درجات عالى بهشت همراه باشى، در اندوه ما اندوهگين و در خوشحالى ما خوشحال باش و بر تو باد به ولايت ما، زيرا اگر كسى سنگى را دوست داشته باشد، خداوند در روز قيامت او را با آن سنگ محشور خواهد كرد.
-ترجمه عيون أخبار الرضا(ع)، جلد 1، صفحات 604-606
فارس